Đẩy mạnh sản xuất hàng kinh tế và xuất khẩu - Yêu cầu quan trọng đối với doanh nghiệp quốc phòng

Cần khẳng định rằng, kết hợp quốc phòng với kinh tế - kinh tế với quốc phòng là định hướng lớn đối với Quân đội, nhất là trong thời kỳ Đảng ta tiến hành công cuộc đổi mới đất nước và hội nhập quốc tế. Trong đó, lưỡng dụng hóa tại các doanh nghiệp quân đội nói chung và doanh nghiệp quốc phòng nói riêng chính là sự cụ thể chủ trương “kết hợp” nêu trên. Có thể nói, cùng với nhiệm vụ sản xuất quốc phòng, hoạt động sản xuất kinh tế của Tổng cục Công nghiệp quốc phòng (CNQP) cũng có nhiều thế mạnh về nhân lực, dây chuyền công nghệ, sản phẩm... Để đáp ứng đòi hỏi ngày càng cao trong xây dựng và phát triển CNQP, nhiệm vụ lưỡng dụng hóa tại các nhà máy, nhất là việc đẩy mạnh sản xuất kinh tế và tăng cường xuất khẩu sản phẩm quốc phòng, là yêu cầu quan trọng, góp phần xây dựng và phát triển ngành CNQP trong tình hình mới.

Nhìn lại 10 năm thực hiện Nghị quyết số 520-NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương về “Lãnh đạo nhiệm vụ sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp với quốc phòng của Quân đội đến năm 2020”, Nghị quyết số 383-NQ/ĐU của Đảng ủy Tổng cục CNQP về lãnh đạo nhiệm vụ phát triển kinh tế đến năm 2015 và những năm tiếp theo, Nghị quyết số 762-NQ/ĐU của Đảng ủy Tổng cục CNQP về lãnh đạo nhiệm vụ đẩy mạnh sản xuất kinh tế và xuất khẩu sản phẩm quốc phòng đến năm 2020 và những năm tiếp theo, nhiệm vụ phát triển kinh tế đã được triển khai thực hiện toàn diện, đồng bộ từ Tổng cục đến đơn vị. Các doanh nghiệp đã tận dụng năng lực sẵn có, quan tâm phát triển nguồn nhân lực, đầu tư cho sản xuất kinh tế, ứng dụng và đổi mới công nghệ, nghiên cứu phát triển sản phẩm mới; tích cực mở rộng thị trường trong nước và xuất khẩu; một số sản phẩm có chất lượng tốt, đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường. Những số liệu giai đoạn 2012-2021 đã chứng minh một cách sống động điều đó. Doanh thu từ sản xuất kinh tế chiếm gần 56% tổng doanh thu toàn Tổng cục, tăng bình quân 6,7%/năm; lợi nhuận chiếm 54% tổng giá trị lợi nhuận, tăng bình quân 4,2%/năm; xuất khẩu tăng bình quân 6,7%/năm. Cùng với khối doanh nghiệp, các đơn vị dự toán tích cực tăng gia sản xuất, hoạt động dịch vụ khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo, tận dụng năng lực dôi dư tạo nguồn thu đạt mức tăng trưởng bình quân 4,3%/năm. Tổng cục CNQP đã sản xuất được một số sản phẩm kinh tế có thương hiệu trên thị trường trong nước và quốc tế, như: vật liệu nổ công nghiệp, pháo hoa, sản phẩm cơ khí, các sản phẩm cao su kỹ thuật, cáp điện động lực, tàu kinh tế và tàu xuất khẩu, sản phẩm tiêu dùng... Tổng cục đã cơ bản hoàn thành nhiệm vụ phát triển kinh tế theo mục tiêu đề ra, góp phần duy trì năng lực sản xuất quốc phòng; thu hút, giữ gìn nguồn nhân lực trình độ cao, tạo việc làm, ổn định đời sống cho người lao động; đóng góp tích cực vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.     

Nhằm tiếp tục đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh tế của toàn quân trong những năm tới, ngày 17/12/2021, Quân ủy Trung ương đã ban hành Nghị quyết số 820-NQ/QUTW lãnh đạo nhiệm vụ lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng của Quân đội đến năm 2030. Trên cơ sở đó, Đảng ủy Tổng cục CNQP đã kịp thời ban hành Nghị quyết số 426-NQ/ĐU ngày 28/3/2022 lãnh đạo nhiệm vụ đẩy mạnh sản xuất kinh tế và xuất khẩu đến năm 2030. Đây là “kim chỉ nam” để hoạt động sản xuất kinh tế của Tổng cục vươn lên tầm cao mới, đóng góp xứng đáng cho mục tiêu phát triển của CNQP. Theo đó, từ nay đến năm 2030, Tổng cục CNQP chú trọng thúc đẩy phát triển một số ngành, lĩnh vực then chốt, như: cơ khí, đóng tàu, hóa chất - vật liệu nổ công nghiệp, pháo hoa, điện - điện tử - quang học, cao su kỹ thuật và một số ngành công nghiệp phụ trợ khác đạt trình độ tiên tiến, tham gia sâu rộng vào chuỗi cung ứng sản phẩm công nghiệp, dịch vụ trong nước và xuất khẩu; phát triển các loại hình và phương thức kinh doanh thương mại hiện đại; nghiên cứu phát triển các sản phẩm lưỡng dụng, sản phẩm phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế, dân sinh; đặc biệt, xuất khẩu được một số sản phẩm vũ khí trang bị quân sự có giá trị cao; xây dựng uy tín, thương hiệu doanh nghiệp CNQP đủ mạnh để tham gia các chương trình, dự án trọng điểm quốc gia và chuỗi cung ứng sản phẩm công nghiệp phụ trợ cho các tập đoàn lớn. Những năm tới, phấn đấu giá trị sản xuất và doanh thu kinh tế tăng trưởng bình quân từ 7-8%/năm, doanh thu xuất khẩu tăng từ 7-8%, giá trị tăng thêm và lợi nhuận kinh tế tăng từ 3% trở lên. Bên cạnh đó, Tổng cục sẽ chỉ đạo và hiện thực hóa việc xây dựng nhà máy thông minh, dây chuyền công nghệ hiện đại, tự động hóa, hệ thống quản trị tiên tiến, sản phẩm có giá trị gia tăng cao; xuất khẩu trực tiếp các sản phẩm vũ khí, đạn dược, tàu quân sự; đẩy mạnh chuyển giao công nghệ dây chuyền sản xuất sản phẩm quốc phòng cho các đối tác nước ngoài, chuyển giao một số công nghệ phù hợp cho công nghiệp dân sinh.

Tổng cục CNQP phấn đấu giá trị sản xuất và doanh thu kinh tế tăng trưởng bình quân hằng năm từ 7-8%, doanh thu xuất khẩu tăng từ 7-8%, giá trị tăng thêm và lợi nhuận kinh tế tăng từ 3% trở lên.

          (Nguồn: Nghị quyết số 426-NQ/ĐU của Đảng ủy Tổng cục CNQP)

Để thực hiện được những mục tiêu đặt ra trong sản xuất kinh tế và xuất khẩu sản phẩm quốc phòng, thời gian tới, toàn Tổng cục CNQP cần tập trung thực hiện quyết liệt những giải pháp sau:

Một là, cấp ủy, chỉ huy các cấp thường xuyên quán triệt, đẩy mạnh công tác giáo dục, tuyên truyền đường lối, quan điểm của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên và người lao động trong sản xuất kinh tế. Phát huy trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, tổ chức quần chúng, cán bộ chủ trì; kịp thời động viên, khen thưởng những tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ.

Hai là, rà soát, nghiên cứu, đề xuất bổ sung, hoàn thiện cơ chế chính sách và xây dựng chế tài đủ mạnh để thúc đẩy phát triển kinh tế nhanh, mạnh, bền vững; đẩy mạnh cải cách hành chính; tháo gỡ các vướng mắc về quy định, thủ tục xuất khẩu sản phẩm quốc phòng và các cơ chế, quy định trong công tác đối ngoại quân sự về lĩnh vực kinh tế, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia sâu vào chuỗi cung ứng trong nước và quốc tế. Tiếp tục kiện toàn, đổi mới hệ thống tổ chức, thực hiện tốt việc sắp xếp doanh nghiệp quân đội theo kế hoạch của Bộ Quốc phòng bảo đảm tinh, gọn, hiệu quả, tiên tiến, hiện đại, không bị gián đoạn trong thực hiện nhiệm vụ; tiến tới thành lập tập đoàn CNQP; tiếp tục chuyển đổi một số viện nghiên cứu sang mô hình doanh nghiệp khoa học - công nghệ, tự chủ về tài chính.

Ba là, thực hiện tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ chỉ huy, quản lý gắn với quy hoạch cán bộ đầu ngành về quản lý kinh tế, quản trị hiện đại; tập trung bồi dưỡng nâng cao khả năng, trình độ quản trị doanh nghiệp, nhất là đối với cán bộ, chỉ huy các cấp; kiên quyết, nghiêm túc, khách quan trong việc đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của cán bộ chủ trì và tập thể đơn vị trên cơ sở kết quả thực hiện các chỉ tiêu sản xuất kinh tế; thực hiện tốt kế hoạch luân chuyển cán bộ; thay thế cán bộ chủ trì nếu doanh nghiệp 3 năm liên tục không đạt chỉ tiêu sản xuất kinh tế do nguyên nhân chủ quan. Vận dụng có hiệu quả cơ chế, chính sách khuyến khích, thu hút nhân tài có năng lực đổi mới sáng tạo, trình độ chuyên môn kỹ thuật và ngoại ngữ cao; chú trọng xây dựng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là cán bộ quản lý kinh tế giỏi, cán bộ kỹ thuật chuyên môn sâu, công nhân lành nghề có khả năng làm chủ và tiếp cận công nghệ sản xuất mới.

Bốn là, phát huy lợi thế của doanh nghiệp quốc phòng, an ninh, nâng cao chất lượng quản trị, hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp; có cơ chế kiểm soát chặt chẽ về lao động, vật tư, tài chính, tài sản; khuyến khích tư duy đổi mới sáng tạo, xây dựng văn hóa doanh nghiệp; áp dụng các phương pháp, tiêu chuẩn quản lý tiên tiến, hiện đại; đẩy nhanh việc tích hợp, áp dụng công nghệ thông tin, tự động hóa, công nghệ 4.0 trong hoạt động với quy trình sản xuất thông minh; tích cực thực hiện chuyển đổi số, hình thành hệ sinh thái số, doanh nghiệp số, xây dựng doanh nghiệp đổi mới sáng tạo. Ưu tiên, đẩy mạnh nghiên cứu phát triển sản phẩm kinh tế mới phù hợp với nhu cầu thị trường, kết hợp chặt chẽ giữa viện nghiên cứu với doanh nghiệp sản xuất, liên kết công nghệ giữa các doanh nghiệp sản xuất; tăng cường hợp tác, chuyển giao công nghệ, tiếp thu công nghệ tiên tiến, hiện đại để tăng hiệu quả sản xuất, kinh doanh, nâng cao chất lượng và khả năng cạnh tranh của sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế; chủ động được nguồn vật tư trong nước; chú trọng yếu tố bảo vệ môi trường, bảo đảm quyền sở hữu trí tuệ, yếu tố bản quyền sản phẩm; xây dựng cơ sở dữ liệu về khoa học - công nghệ phục vụ nghiên cứu, ứng dụng.

“Khai thác, sử dụng có hiệu quả dây chuyền công nghệ hiện có; có chiến lược đầu tư dài hạn, nâng cao tỷ trọng đầu tư cho sản xuất kinh tế và lưỡng dụng, công nghệ cao, hiện đại, tập trung vào công nghệ lõi, công nghệ đặc thù”.

            (Trung tướng Nguyễn Mạnh Hùng)

Năm là, khai thác, sử dụng có hiệu quả dây chuyền công nghệ hiện có; có chiến lược đầu tư dài hạn, nâng cao tỷ trọng đầu tư cho sản xuất kinh tế và lưỡng dụng, công nghệ cao, hiện đại, tập trung vào công nghệ lõi, công nghệ đặc thù, các khâu còn yếu, công đoạn quyết định đến chất lượng, giá trị sản phẩm. Tăng cường, đa dạng hóa nguồn lực tài chính; sử dụng hiệu quả các nguồn vốn. Quản lý chặt chẽ đất quốc phòng, xây dựng và triển khai thực hiện có hiệu quả phương án sử dụng đất quốc phòng kết hợp xây dựng kinh tế theo quy định. Cùng với đó, nâng cao hiệu quả hoạt động phát triển thị trường, xây dựng chiến lược, kế hoạch dài hạn cho hoạt động kinh tế; chú trọng kinh tế đối ngoại, tham gia các chương trình xúc tiến thương mại quốc gia, hội nhập quốc tế; chú trọng phát triển thị trường khoa học - công nghệ; lựa chọn hạt nhân, đẩy mạnh hoạt động liên doanh, liên kết tham gia chuỗi cung ứng sản phẩm công nghiệp phụ trợ cho các tập đoàn kinh tế, khách hàng lớn và xuất khẩu; tham gia phát triển các cụm liên kết ngành công nghiệp, từng bước khẳng định uy tín, thương hiệu doanh nghiệp CNQP.

Sáu là, các viện nghiên cứu phát huy tính năng động, đi đầu trong phong trào nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo; chuyển đổi mô hình doanh nghiệp khoa học - công nghệ, tự chủ về tài chính, từng bước tham gia chuỗi cung ứng dịch vụ khoa học, tư vấn, thẩm định, định giá sản phẩm khoa học và công nghệ, hỗ trợ giám sát kỹ thuật trong nước và quốc tế. Các đơn vị dự toán còn lại, tập trung đẩy mạnh tăng gia sản xuất và các hoạt động có thu, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ, người lao động.

Bảy là, phát huy tốt vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, ủy ban kiểm tra, cơ quan chức năng các cấp trong thanh tra, kiểm tra, giám sát tài chính của các đơn vị, doanh nghiệp; hướng dẫn các đơn vị, doanh nghiệp xây dựng và thực hiện nghiêm quy chế quản lý tài chính, bảo đảm chặt chẽ, đúng quy định; bảo toàn và phát triển vốn, tài sản; kiên quyết xử lý các sai phạm của tổ chức, cá nhân; nâng cao vai trò, trách nhiệm và hiệu quả hoạt động của đội ngũ kiểm soát viên tại doanh nghiệp.

Phát huy những thành quả đã đạt được trong thời gian qua, toàn Tổng cục CNQP quyết tâm hoàn thành thắng lợi các mục tiêu sản xuất kinh tế và xuất khẩu sản phẩm quốc phòng đặt ra, góp phần thực hiện thành công Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 26/1/2022 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh phát triển CNQP đến năm 2030 và những năm tiếp theo.

Trung tướng NGUYỄN MẠNH HÙNG

 Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Tổng cục Công nghiệp quốc phòng