Đặc biệt, để thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 513-NQ/QUTW, ngày 21/9/2012 của Quân ủy Trung ương “Về công tác Tài chính Quân đội đến năm 2020 và những năm tiếp theo” (gọi tắt là Nghị quyết 513), Đảng ủy Tổng cục CNQP đã kịp thời ban hành Nghị quyết 454-NQ/ĐU ngày 12/6/2013 về “Lãnh đạo công tác tài chính đến năm 2020 và những năm tiếp theo” (gọi tắt là Nghị quyết 454) và nhiều chỉ thị, chương trình, kế hoạch, quy chế, quy định... nhằm tăng cường công tác quản lý, điều hành tài chính - ngân sách của Tổng cục đúng chính sách, chế độ, tiêu chuẩn, đảm bảo hiệu quả, an toàn và phát triển.
Những năm qua, việc tập trung các nguồn lực tài chính cho sản xuất kinh doanh (SXKD) và đầu tư phát triển CNQP luôn được Đảng ủy, Thủ trưởng Tổng cục CNQP quan tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo. Nhờ đó, các dự án đầu tư nâng cao tiềm lực CNQP được triển khai đúng định hướng, đúng mục tiêu trong quy hoạch, kế hoạch; nhiều dự án đã hoàn thành đưa vào sử dụng, phát huy tốt hiệu quả; tình hình SXKD và tài chính của các đơn vị trong Tổng cục ổn định và có những bước phát triển rõ rệt; cơ sở vật chất, trang, thiết bị được củng cố; điều kiện làm việc được cải thiện; thu nhập và đời sống của người lao động từng bước được nâng cao.
Đánh giá một cách tổng quan, nhờ quán triệt, thực hiện tốt Nghị quyết 513 của Quân ủy Trung ương và Nghị quyết 454 của Đảng ủy Tổng cục CNQP, công tác tài chính trong các cơ quan, đơn vị của Tổng cục CNQP đã đạt được một số kết quả quan trọng như sau:
Một là, thực hiện tốt việc huy động các nguồn lực tài chính bảo đảm cho yêu cầu nhiệm vụ quân sự, quốc phòng với mức tăng trưởng hằng năm cao và ổn định. Công tác tạo lập, huy động các nguồn lực tài chính được triển khai thực hiện có hiệu quả. Dự toán ngân sách năm được Tổng cục phân bổ cho các cơ quan, đơn vị đúng nội dung, nhiệm vụ và thời gian quy định; cấp phát, bảo đảm kịp thời cho các cơ quan, đơn vị, góp phần hoàn thành các nhiệm vụ chính trị trọng tâm của Tổng cục. Đặc biệt là đã từng bước triển khai chuyển đổi thành công mô hình hoạt động của Viện Thuốc phóng - Thuốc nổ sang cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của tổ chức khoa học và công nghệ công lập. Đến hết năm 2017, đơn vị này đã tự đảm bảo tiền lương, các khoản phụ cấp cho 50% quân số hưởng lương ngân sách, tạo thêm nguồn lực phục vụ cho hoạt động nghiên cứu khoa học công nghệ và thu hút chất xám cho CNQP.
Hai là, phân bổ ngân sách có trọng tâm, trọng điểm đáp ứng tốt nhiệm vụ thường xuyên, đột xuất. Việc lập, phân bổ ngân sách trong Tổng cục được tập trung lãnh đạo, chỉ đạo có trọng tâm, trọng điểm, theo đúng quy định, đúng chủ trương, định hướng và nhiệm vụ được giao, bảo đảm công khai, minh bạch; chủ động nắm bắt các nguồn lực tài chính để cân đối cho các nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất, góp phần tháo gỡ khó khăn cho các đơn vị, thúc đẩy SXKD phát triển, duy trì đội ngũ công nhân kỹ thuật cho CNQP và bảo đảm việc làm, đời sống cho cán bộ, công nhân viên, người lao động.
Ba là, quản lý điều hành tài chính - ngân sách linh hoạt, sâu sát, quyết liệt và chặt chẽ; bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch. Đảng ủy Tổng cục đã chỉ đạo, thực hiện công khai tài chính - ngân sách đúng quy định, đảm bảo chất lượng, hiệu quả. Tập trung phân cấp ngân sách cho cơ quan, đơn vị đúng tổng số và chi tiết được duyệt; tổ chức giao ngân sách đúng thời gian, đạt chất lượng. Cấp phát, sử dụng kinh phí chặt chẽ kết hợp với kiểm soát chi. Thực hiện tốt chế độ quản lý giá, đấu thầu, đấu giá theo quy định. Sử dụng các nguồn kinh phí đúng mục đích, thực hiện công khai nguồn thu và khoản chi; không trích lập quỹ trái phép. Thực hiện tốt việc thẩm định và duyệt quyết toán cho các đơn vị thuộc quyền trước khi lập báo cáo quyết toán với trên.
Bốn là, xây dựng, hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính phù hợp với cơ chế quản lý tài chính của Nhà nước và đặc thù quốc phòng. Lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị xây dựng, ban hành các văn bản về quản lý tài chính nội bộ dưới nhiều hình thức như quy chế, quy định, chỉ thị, hướng dẫn… Đặc biệt, đã xây dựng và ban hành các quy chế quản lý tài chính CNQP, quy chế lãnh đạo của các cấp ủy đảng đối với công tác tài chính CNQP, các quy chế nội bộ trong lĩnh vực quản lý đầu tư, mua sắm vật tư, tài sản, quản lý nguồn thu, chi phí sản xuất và chi tiêu ngân sách… Qua đó, nâng cao nhận thức, xây dựng nền nếp quản lý tài chính, tạo sự chuyển biến tích cực cho công tác tài chính.
Năm là, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát; nâng cao kỷ luật, kỷ cương tài chính; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; phòng, chống tham nhũng. Qua đó, kịp thời phát hiện những sai sót và kiến nghị với Đảng ủy, Thủ trưởng Tổng cục những giải pháp để tăng cường quản lý, nâng cao hiệu quả chi tiêu ngân sách và tài chính doanh nghiệp. Bên cạnh đó, cấp ủy, chỉ huy các cấp thường xuyên quán triệt, thực hiện Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Luật Phòng, chống tham nhũng; xây dựng, thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả các chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; phòng, chống tham nhũng. Tổ chức quản lý chặt chẽ các nguồn kinh phí; thực hiện tiết kiệm trong tổ chức đón nhận các danh hiệu, tặng thưởng của Nhà nước và Bộ Quốc phòng, ngày truyền thống, lễ tết; chú trọng đến công tác chính sách, quan tâm đến gia đình có công với cách mạng. Không dùng tiền, tài sản của Nhà nước làm quà tặng cho cơ quan, tổ chức, cá nhân sai quy định...
Thiếu tướng Hồ Quang Tuấn, Phó Chủ nhiệm - Tham mưu trưởng Tổng cục CNQP, kiểm tra sản xuất quốc phòng tại Nhà máy Z121. Ảnh: Kim Thanh
Trong thời gian tới, nhiệm vụ xây dựng và phát triển CNQP tiếp tục được Đảng, Nhà nước và Bộ Quốc phòng quan tâm đầu tư phát triển. Tuy nhiên, khả năng bảo đảm ngân sách của Nhà nước cho CNQP trong những năm tới khó đáp ứng được kế hoạch đề ra, giá trị đặt hàng sản xuất quốc phòng không ổn định, sản xuất kinh tế phải chịu sự cạnh tranh gay gắt… Những yếu tố đó sẽ tác động, ảnh hưởng trực tiếp đến công tác tài chính. Để nâng cao chất lượng công tác tài chính, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, các cơ quan, đơn vị trong Tổng cục cần thực hiện tốt các giải pháp chủ yếu sau:
Một là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của cấp ủy, chỉ huy các cấp về công tác tài chính. Tập trung làm tốt công tác nghiên cứu, phân tích, dự báo tình hình có liên quan đến công tác tài chính CNQP; tăng cường vai trò của cấp ủy các cấp trong chỉ đạo, điều hành dự toán ngân sách, huy động và sử dụng các nguồn lực tài chính bảo đảm tốt nhất cho các nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất. Thực hiện đúng quy chế của cấp ủy về lãnh đạo công tác tài chính, đề xuất chủ trương, biện pháp tổ chức thực hiện công tác tài chính; chế độ quản lý tài chính, ngân sách, tài sản, chế độ hạch toán kế toán, chế độ kiểm tra, giám sát; kịp thời phát hiện, ngăn ngừa những sai phạm về quản lý tài chính; xử lý nghiêm minh những sai phạm.
Hai là, thực hiện tốt việc huy động các nguồn lực tài chính cho xây dựng và phát triển CNQP. Tập trung khai thác, huy động, đa dạng hóa nguồn lực tài chính bảo đảm cho yêu cầu xây dựng và phát triển CNQP; nghiên cứu thực hiện đồng bộ các cơ chế, chính sách, giải pháp nhằm khai thác có hiệu quả các nguồn lực tài chính khác... Các doanh nghiệp trong Tổng cục cần giải quyết tốt mối quan hệ giữa tích lũy, tiêu dùng; tăng cường đầu tư đổi mới công nghệ, nghiên cứu phát triển sản phẩm mới, tiết kiệm chi phí, nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm, nâng cao hiệu quả SXKD.
Ba là, thực hiện tốt việc xây dựng dự toán ngân sách; phân bổ và điều hành ngân sách có trọng tâm, trọng điểm, đáp ứng tốt cho các nhiệm vụ thường xuyên, đột xuất. Bám sát yêu cầu, nhiệm vụ về xây dựng và phát triển CNQP trong từng giai đoạn, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, nắm chắc các nguồn lực tài chính để chủ động cân đối, bố trí, phân bổ ngân sách bảo đảm đúng hướng, đúng trọng tâm, trọng điểm cho các nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất của Tổng cục; ưu tiên bảo đảm vốn cho các chương trình, dự án đầu tư CNQP, ổn định và nâng cao chất lượng sản phẩm quốc phòng, phát triển sản xuất kinh tế. Điều hành linh hoạt, hiệu quả các nguồn kinh phí; đề xuất với Bộ Quốc phòng cơ chế cấp trước ngân sách, cấp ứng vốn sản xuất, vốn thanh toán sản phẩm quốc phòng, giãn thời hạn trả vốn vay, hỗ trợ đầu tư; tháo gỡ khó khăn cho đơn vị, doanh nghiệp.
Bốn là, quản lý điều hành tài chính - ngân sách nhất quán, linh hoạt, sâu sát, quyết liệt và chặt chẽ; bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch. Cấp ủy, chỉ huy các cấp cần có biện pháp tích cực để tăng cường công tác quản lý tài chính; gắn trách nhiệm của chủ tài khoản, phụ trách tài chính và người trực tiếp sử dụng tài chính trong mọi hoạt động liên quan đến thu chi tài chính - ngân sách tại đơn vị mình. Các doanh nghiệp trong Tổng cục chấp hành nghiêm pháp luật của Nhà nước, quy định của Bộ Quốc phòng về quản lý tài chính; chấn chỉnh và tăng cường hơn nữa công tác quản lý nội bộ và quản trị doanh nghiệp; quản lý công tác tài chính đúng nguyên tắc, chế độ, không để xảy ra sai phạm; chịu trách nhiệm quản lý, sử dụng chặt chẽ, có hiệu quả tài sản, tiền vốn, ngân sách được giao nhằm phát triển sản xuất, tăng cường tích lũy để tái đầu tư và cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, công nhân viên và người lao động.
Năm là, đẩy mạnh việc xây dựng, hoàn thiện hệ thống cơ chế quản lý tài chính CNQP. Nghiên cứu đề xuất cơ chế đặc thù trong huy động nguồn lực tài chính cho xây dựng và phát triển CNQP. Tổ chức rà soát các quy chế, quy định về quản lý, sử dụng vật tư, tài sản, tiền lương, ngân sách; cơ chế giám sát, công khai tài chính; thực hành tiết kiệm, phòng, chống tham nhũng, lãng phí… ở các cơ quan, đơn vị. Hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính doanh nghiệp quốc phòng; đề xuất thực hiện một số cơ chế đặc thù tài chính nhằm tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, thúc đẩy sản xuất phát triển; cơ chế giám sát việc sử dụng vốn, công nợ; cơ chế hỗ trợ tài chính thực hiện Đề án sắp xếp, đổi mới các doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng.
Sáu là, tăng cường công tác tự kiểm tra kết hợp với thanh tra, kiểm tra, giám sát tài chính. Tăng cường chất lượng công tác thanh tra, kiểm tra tài chính; phối hợp tốt giữa các cơ quan để nắm bắt tình hình của đơn vị, kịp thời phát hiện và ngăn ngừa các hành vi sai phạm trong quản lý, sử dụng ngân sách, tài chính, tài sản. Củng cố, nâng cao năng lực cơ quan thanh tra để thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát việc chấp hành kỷ cương, pháp luật về công tác tài chính; kết hợp tốt giữa tự kiểm tra với thanh tra, kiểm tra, giám sát của cấp trên, giữa kiểm tra thường xuyên và kiểm tra đột xuất; duy trì thường xuyên việc giám sát chấp hành các quy định trong quản lý sử dụng ngân sách, vốn, tài sản nhà nước. Duy trì chế độ công tác thường xuyên và tạo điều kiện thuận lợi để phát huy tốt chức trách, nhiệm vụ của đội ngũ kiểm soát viên tại các doanh nghiệp.
Bảy là, nâng cao ý thức chấp hành kỷ luật, kỷ cương tài chính; thực hành tiết kiệm chống lãng phí; phòng, chống tham nhũng; thực hiện công khai, dân chủ trong quản lý tài chính. Lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt hơn nữa công tác phổ biến, quán triệt thực hiện nghiêm pháp luật, kỷ luật, kỷ cương tài chính, nhất là với đội ngũ cán bộ chủ trì, cấp ủy viên, cán bộ, nhân viên ngành tài chính; phổ biến các chính sách, chế độ, tiêu chuẩn cho cán bộ, đảng viên và quần chúng trong đơn vị; triển khai đồng bộ các giải pháp thực hiện Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, Luật Phòng, chống tham nhũng và các văn bản quy định quản lý, sử dụng kinh phí, ngân sách, tài sản nhà nước. Thực hiện nghiêm quy định về công khai trong phân bổ, quản lý, quyết toán các loại ngân sách, vốn đầu tư; công khai về chế độ tiêu chuẩn; tăng cường dân chủ, có cơ chế để cán bộ, công nhân viên thực hiện quyền giám sát trong quản lý sử dụng kinh phí, tài sản nhà nước.
Tám là, thường xuyên kiện toàn cơ quan tài chính; tăng cường xây dựng đơn vị quản lý tài chính tốt; đẩy mạnh cải cách hành chính trong lĩnh vực tài chính. Lãnh đạo kiện toàn về tổ chức, biên chế, chức danh cán bộ ngành tài chính CNQP, bảo đảm phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay và những năm tiếp theo. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, nhân viên tài chính có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức lối sống trong sạch, lành mạnh; có năng lực tham mưu đề xuất, hướng dẫn, kiểm tra và tổ chức thực hiện. Triển khai các hình thức bồi dưỡng, tập huấn nâng cao kiến thức về kinh tế, tài chính cho cán bộ chỉ huy các đơn vị trong Tổng cục. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả phong trào thi đua “Xây dựng đơn vị quản lý tài chính tốt” với nội dung, hình thức phù hợp với từng loại hình đơn vị, doanh nghiệp.
Có thể nói, việc tiếp tục đổi mới một cách toàn diện, đồng bộ và mạnh mẽ công tác tài chính, phù hợp với quá trình đổi mới cơ chế quản lý tài chính của Nhà nước, đã giúp huy động, quản lý, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực tài chính cho xây dựng và phát triển CNQP, đáp ứng kịp thời yêu cầu nhiệm vụ của Quân đội, góp phần củng cố, tăng cường tiềm lực quốc phòng và nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu của Quân đội.
Thiếu tướng Hồ Quang Tuấn
Phó Chủ nhiệm - Tham mưu trưởng Tổng cục CNQP