Sau 5 năm thực hiện, đến nay, chất lượng SPQP đã có bước tiến bộ đáng kể, khắc phục được cơ bản các tồn tại đã phát hiện trong quá trình sử dụng ở các đơn vị trong toàn quân; chất lượng sản phẩm vũ khí, khí tài đạn dược được nâng lên rõ rệt, đặc biệt là các sản phẩm dùng cho huấn luyện, được Bộ Quốc phòng đánh giá cao. Tổng cục CNQP cũng đã tiến hành sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết 147, đồng thời ra Kết luận về tiếp tục thực hiện Nghị quyết, trong đó xác định nâng cao chất lượng sản phẩm tiếp tục là khâu đột phá, với mục tiêu là chất lượng SPQP phải bằng hoặc cao hơn sản phẩm tương tự mua của nước ngoài.
Thực hiện Kết luận của Đảng ủy Tổng cục về tiếp tục thực hiện Nghị quyết chuyên đề lãnh đạo ổn định và nâng cao chất lượng SPQP, trong thời gian qua, Cục Quản lý công nghệ (QLCN) đã phối hợp với các nhà máy Z111, Z113, Z115, Z121, Z125, Z131, Xí nghiệp 23/Z199 tổ chức 7 cuộc hội thảo chuyên đề để xem xét đánh giá chất lượng từng loại SPQP do các đơn vị sản xuất. Tham dự hội thảo có thủ trưởng và đại diện các cơ quan, đơn vị: Cục Tác chiến, Cục Quân lực, Cục Quân huấn (Bộ Tổng tham mưu); Cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng, Cục Quân khí (Tổng cục Kỹ thuật); Học viện Kỹ thuật quân sự, Trường Sĩ quan lục quân 1; Cục Kỹ thuật: Quân khu 1, Quân khu 2, Quân khu 3, Quân đoàn 1, Quân đoàn 2, Tổng cục II, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Binh chủng Pháo binh, Binh chủng Đặc công; các cơ quan, viện nghiên cứu, các nhà máy chủ sản phẩm và sản xuất bán thành phẩm liên quan thuộc Tổng cục CNQP.
Tại các cuộc hội thảo, ngoài việc tham quan dây chuyền sản xuất chính của các nhà máy để nắm bắt về quy trình và công nghệ sản xuất, các đại biểu còn được nghe báo cáo chi tiết về xuất xứ sản phẩm, quá trình nâng cao chất lượng từng sản phẩm cũng như các biện pháp cần thực hiện để nâng cao chất lượng sản phẩm đến năm 2020. Các đại biểu dự hội thảo cũng đã thông báo tình hình chất lượng của từng loại sản phẩm đang được sử dụng tại đơn vị, đồng thời đề xuất các biện pháp để nâng cao chất lượng sản phẩm trong thời gian tới.
Qua kết quả các cuộc hội thảo có thể thấy, việc tổ chức hội thảo đã tạo được sự gắn kết giữa đơn vị sản xuất, cơ quan quản lý và các đơn vị sử dụng để tạo ra kênh thông tin phản ánh trực tiếp về chất lượng SPQP từ đơn vị sử dụng đến thẳng nhà máy sản xuất. Các đơn vị sử dụng nắm bắt được công nghệ sản xuất của các nhà máy, từ đó thông tin, phản ánh cho người chỉ huy biết được các SPQP khi đến tay bộ đội sử dụng đã qua các bước sản xuất và các khâu kiểm tra nghiêm ngặt; các đơn vị cần tuân thủ chặt chẽ quy trình sử dụng và tin tưởng vào vũ khí, trang bị kỹ thuật do CNQP Việt Nam sản xuất. Về cơ bản, các đơn vị sử dụng đánh giá cao kết quả nâng cao chất lượng sản phẩm do Tổng cục CNQP thực hiện trong thời gian qua, đồng thời khẳng định hầu hết các tồn tại, nhược điểm về chất lượng sản phẩm đã được khắc phục cho các lô sản xuất gần đây. Tuy nhiên, hiện tại ở các đơn vị, vẫn còn nhiều lô vũ khí, trang bị kỹ thuật đã được sản xuất từ lâu, nên vẫn còn tồn tại về chất lượng, đồng thời phát hiện thêm một số lỗi mới, như: Chất lượng lớp sơn, nhuộm đen, độ bền của một số chi tiết của một số loại vũ khí chưa cao; khả năng chống mờ mốc trong điều kiện nhiệt đới nóng ẩm của một số loại khí tài quang học; mỹ thuật công nghiệp của các sản phẩm vũ khí, khí tài chưa cao.
Các đại biểu tham dự Hội thảo nâng cao chất lượng sản phẩm do CNQP sản xuất xem sản phẩm do Nhà máy Z125 chế tạo. Ảnh: Thanh Tùng
Trên cơ sở kết quả các cuộc hội thảo chuyên đề nêu trên, Cục QLCN đã xây dựng, đề xuất một số giải pháp để từng bước khắc phục tồn tại, nâng cao chất lượng sản phẩm giai đoạn 2017-2020 như sau:
Một là, khẩn trương hoàn thành các đề tài, nhiệm vụ nghiên cứu khoa học công nghệ (KHCN) để khắc phục các tồn tại về chất lượng sản phẩm. Tổng cục CNQP đã giao nhiệm vụ cho các đơn vị triển khai các đề tài, nhiệm vụ KHCN cấp Tổng cục để khắc phục các tồn tại, nhược điểm về chất lượng sản phẩm đã phát hiện được trong các cuộc hội thảo chuyên đề vừa qua.
Hai là, tổ chức một đợt tổng rà soát thiết kế, công nghệ sản xuất của từng sản phẩm để thực hiện các nội dung sau:
- Bổ sung, điều chỉnh tài liệu thiết kế, tài liệu công nghệ theo kết quả khắc phục tồn tại về chất lượng từ trước đến nay. Điều này xuất phát từ thực tế, cơ quan chuyên môn đã điều chỉnh thiết kế, công nghệ khắc phục tồn tại nhưng vẫn còn một số bộ tài liệu thiết kế, tài liệu công nghệ chưa được cập nhật để phê duyệt lại.
- Thực hiện các biện pháp để nâng cao độ bền, tuổi thọ, độ tin cậy hoạt động của các chi tiết, bộ phận mau hỏng (nếu cần sẽ bổ sung các đề tài, nhiệm vụ KHCN).
- Thực hiện các biện pháp nâng cao mỹ thuật công nghiệp của sản phẩm (tăng độ bóng bề mặt, giảm ba via, thay thế phương pháp xử lý bề mặt, sơn, mạ…). Nếu cần thiết sẽ bổ sung các nhiệm vụ KHCN để nâng cao chất lượng mỹ thuật công nghiệp của sản phẩm. Đây là nội dung chưa được các cơ quan thiết kế quan tâm nhiều, cần phải triển khai thực hiện, đặc biệt đối với vũ khí và khí tài quang học.
- Bổ sung các chi tiết mau hỏng vào đồng bộ, phụ tùng đi kèm theo sản phẩm khi xuất xưởng. Rà soát lại các quy định về các chi tiết đồng bộ xuất xưởng cùng sản phẩm. Với các chi tiết mau hỏng có thể bổ sung để đơn vị sử dụng thay thế khi cần thiết.
- Bổ sung, hoàn chỉnh tài liệu hướng dẫn sử dụng sản phẩm. Qua quá trình sử dụng thực tế cần có hướng dẫn chi tiết, nhất là hướng dẫn sử dụng các sản phẩm vũ khí, khí tài, lựu đạn… Đồng thời, cần xem xét tăng số lượng bản hướng dẫn sử dụng đi kèm theo sản phẩm để các cán bộ kỹ thuật và bộ đội ở đơn vị có tài liệu sử dụng.
- Sửa đổi, ban hành lại tài liệu thiết kế, tài liệu công nghệ để cập nhật các nội dung sửa đổi, điều chỉnh nêu trên. Đây là nội dung cần thiết để khép kín quá trình nâng cao chất lượng của một sản phẩm, làm căn cứ để sản xuất, nghiệm thu và duy trì chất lượng sản phẩm.
Để thực hiện đợt tổng rà soát về thiết kế, công nghệ sản xuất cần thành lập tổ công tác gồm cán bộ, chuyên gia theo chuyên ngành của Cục QLCN, các viện nghiên cứu thuộc Tổng cục và nhà máy, đến từng đơn vị đối chiếu tài liệu thiết kế, tài liệu công nghệ với từng sản phẩm thực tế và quá trình sản xuất tại đơn vị.
Ba là, tiếp tục đề xuất với Bộ Quốc phòng, Bộ Tổng Tham mưu từng bước đưa các lô vũ khí, khí tài sản xuất đã lâu mà các đơn vị đang sử dụng về sửa chữa kết hợp với nâng cao chất lượng hoặc cấp đổi bằng các lô vũ khí, khí tài mới sản xuất để kết quả của việc nâng cao chất lượng sản phẩm đến được với các đơn vị sử dụng.
Thời gian qua, công tác ổn định, nâng cao chất lượng SPQP đã được Tổng cục CNQP và các đơn vị đặc biệt quan tâm và đạt được nhiều thành tích quan trọng, tạo được niềm tin của bộ đội vào vũ khí, khí tài, đạn dược do CNQP sản xuất. Thời gian tới, nâng cao chất lượng SPQP vẫn là nhiệm vụ phức tạp, nặng nề, cần có biện pháp đồng bộ để triển khai thực hiện, trong đó cần tập trung vào 3 nhóm biện pháp về kỹ thuật, công nghệ nêu trên, với mục tiêu là sản phẩm do CNQP sản xuất có chất lượng bằng hoặc cao hơn sản phẩm tương tự do nước ngoài sản xuất, bảo đảm tuyệt đối an toàn trong sử dụng.
Thiếu tướng, TS. Đào Xuân Nghiệp
Cục trưởng Cục Quản lý công nghệ - Tổng cục CNQP