Được “thực mục sở thị” Phân xưởng sản xuất Pháo hoa, thuộc Xí nghiệp 4, Nhà máy Z121, chúng tôi thật sự ấn tượng bởi quy mô và cảnh quan, diện mạo nơi này. Các nhà xưởng được xây cách xa nhau và nằm tách biệt sau những ụ đồi được phủ kín bởi loại cỏ đặc biệt nhập khẩu từ Nhật Bản. Ụ chắn này cách ụ chắn kia vài chục mét, có chỗ hàng trăm mét nhằm giảm hiệu ứng dây chuyền nếu xảy ra sự cố. Riêng với nhà xưởng sản xuất pháo hoa phải cách nhau ít nhất 200m, được chia nhỏ, phân tán để đảm bảo an toàn; nếu có sự cố sẽ không gây ra hiệu ứng domino. Tất cả các chặng sản xuất đều có hệ thống báo cháy cứu hỏa tự động hiện đại; khi có dấu hiệu mất an toàn, hệ thống phun nước sẽ phun trực tiếp xuống vị trí đó để dập lửa; thời gian từ lúc phát ra tia lửa đến khi xả nước không quá 5 giây. Ngoài ra, để giảm thiểu nguy cơ cháy nổ, trang phục của công nhân từ quần áo bảo hộ, găng tay, mặt nạ, mũ, giày, băng khẩu trang... đều làm bằng cotton.
Sản xuất pháo hoa tại Nhà máy Z121. Ảnh: Nam Anh
Cùng chúng tôi thăm quan các chặng công nghệ sản xuất, các kho cất giữ, bảo quản sản phẩm pháo hoa, Đại tá Nguyễn Trí Dũng, Giám đốc Nhà máy Z121 cho biết: Cán bộ, công nhân Nhà máy rất vui khi biết Ban Bí thư Trung ương Đảng vừa ban hành Chỉ thị số 16-CT/TW ngày 22/12/2017 về việc tổ chức Tết Nguyên đán năm 2018, trong đó cho phép các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức bắn pháo hoa. Là đơn vị duy nhất tại Việt Nam nghiên cứu, sản xuất, cung ứng pháo hoa phục vụ các sự kiện trọng đại của đất nước, Nhà máy Z121 đã nhanh chóng chuẩn bị đầy đủ các điều kiện về quy trình công nghệ sản xuất; trang bị vật tư, dụng cụ; huy động nhân lực, bố trí làm việc 2 ca liên tục phục vụ công tác kiểm tra, sửa chữa, tăng hạn sử dụng các loại pháo hoa. Qua các bước kiểm tra nghiêm ngặt của Hội đồng nghiệm thu Nhà máy Z121, với sự chứng kiến của cơ quan Tổng cục Công nghiệp quốc phòng và cơ quan Bộ Tổng tham mưu, các chủng loại pháo hoa đều đảm bảo các tính năng theo yêu cầu kỹ thuật. Hiện, Nhà máy đã nhận được đơn đặt hàng của 35 tỉnh, thành phố, với số lượng 6 nghìn quả pháo hoa tầm cao, 14 nghìn giàn pháo hoa tầm thấp và Nhà máy đang tiếp tục liên hệ với các tỉnh, thành phố còn lại để làm các thủ tục ký hợp đồng cung ứng pháo hoa.
Về kỹ thuật bắn trình diễn, đây là chương trình có sự kết hợp giữa các chủng loại pháo hoa tạo nên hiệu ứng màu sắc, âm thanh, hình tượng thể hiện được chủ đề, quy mô và tính chất buổi lễ; đồng thời, pháo hoa được chế tạo từ các vật liệu dễ cháy, nhạy lửa nên công tác an toàn, phòng cháy, chữa cháy luôn được đặt lên hàng đầu trong tiếp nhận, bảo quản, vận chuyển và sử dụng pháo hoa. Do đó, Nhà máy đã có công văn đề nghị Bộ Chỉ huy quân sự các tỉnh, thành phố có kế hoạch tập huấn kỹ thuật bắn pháo hoa cho Ban Chỉ huy quân sự các quận, huyện trên cơ sở chương trình huấn luyện bắn pháo hoa mà Nhà máy đã tổ chức huấn luyện cho các lực lượng trong toàn quân năm 2016. Đối với các tỉnh, thành phố có nhu cầu hỗ trợ kỹ thuật bắn pháo hoa, Nhà máy sẵn sàng cử cán bộ kỹ thuật hướng dẫn đảm bảo cuộc bắn đạt kết quả tốt nhất. Bên cạnh đó, Nhà máy còn ký hợp đồng với các đơn vị vận tải và huy động toàn bộ lực lượng vận tải của Nhà máy, gồm 24 xe ôtô, 31 lái xe, 17 nhân viên áp tải vận chuyển, cung cấp toàn bộ số lượng pháo theo đơn đặt hàng tới các tỉnh, thành phố trong cả nước đúng thời gian quy định.
Tới thăm chặng bồi quả pháo hoa, chúng tôi được tận mắt chứng kiến quy trình sản xuất mới thấy để làm ra được một quả pháo hoa công phu như thế nào. Mỗi quả pháo hoa được những người thợ bồi (quấn) đủ 35 lớp, một lần chỉ được bồi một lớp, đợi sấy khô mới được bồi tiếp. Nếu “tham” bồi một lúc nhiều lớp hoặc bồi ngay thì không thể sấy khô được. Thiếu tá Lê Quang Hòa, Quản đốc Phân xưởng sản xuất pháo hoa chia sẻ: Nghề làm pháo tưởng là đơn giản, nhưng khi trực tiếp làm thì mới thấy hết được những khó khăn, vất vả. Có những công đoạn máy móc không thay thế được, mà người thợ vẫn phải làm thủ công như bộ phận làm viên màu. Nghỉ tay sau khi vừa làm xong một mẻ viên màu nặng khoảng 3kg, anh Nguyễn Quang Trung, Tổ trưởng Tổ sản xuất viên màu, tâm sự: “Trước đây, năm nào giao thừa em cũng được đi phục vụ bắn pháo hoa, riêng năm vừa rồi “phải ở nhà”. Tết năm nay, pháo hoa lại được phép “nở trên trời”, những người “thợ pháo” chúng em thấy vui và hạnh phúc lắm, vì sản phẩm mình làm ra mang lại niềm vui cho mọi người”.
Phơi sấy pháo hoa. Ảnh: Nam Anh
Còn thủ kho Trần Thu Hiền, người có gần 17 năm gắn bó với nghề sản xuất pháo hoa, tâm sự: Hiện các chủng loại pháo hoa như giàn hoa cúc kép vàng lấp lánh, giàn liễu rủ, giàn hoa hướng dương, hoa nhụy vòng, mưa vàng chuyển nổ lốp bốp trắng bạc, mưa bạc chuyển xanh lơ, nụ cười, hình tượng trái tim… đang được bảo quản hết sức cẩn thận trong các kho, đảm bảo sản phẩm luôn khô ráo, không bị ẩm ướt và sẵn sàng xuất kho khi được lệnh.
Có thể nói, với niềm vui “Tết này lại có pháo hoa” và tinh thần làm việc khẩn trương của cán bộ, công nhân viên Nhà máy Z121, hứa hẹn sẽ mang đến cho người dân trên khắp mọi miền Tổ quốc và du khách quốc tế được chiêm ngưỡng vẻ đẹp huyền ảo của “hoa thăng thiên” đúng vào thời khắc giao thừa đón chào năm mới Mậu Tuất 2018.
Tuấn Minh