Các đại biểu và khách mời tham dự Đại hội thi đua Quyết thắng Nhà máy Z129 giai đoạn 2019-2024 đã thực sự xúc động khi nghe báo cáo điển hình của cô giáo mầm non Trương Thanh Lệ Ngọc. Giọng cô nghẹn lại khi chia sẻ về những rủi ro của gia đình, về những sóng gió cuộc đời và hành trình vượt khó để được sống, phấn đấu vươn lên, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ "trồng người" tại Trường Mầm non Hoa Phượng của Nhà máy Z129. Còn tại Đại hội thi đua Quyết thắng Nhà máy Z176, cả hội trường lặng đi khi nghe Lê Thị Hường, Phó trưởng ban Nghiệp vụ Xí nghiệp In, bộc bạch: "Năm lớp 12, giữa lúc đang phơi phới tuổi mộng mơ thì tôi bị tai nạn giao thông trên đường đến trường. Các bác sĩ chẩn đoán, có thể tôi sẽ phải suốt đời gắn bó với chiếc xe lăn. Tôi khóc nhiều lắm, khóc vì tuổi đời còn quá trẻ mà đã trở thành gánh nặng cho gia đình". Nhưng rồi, bằng ý chí và nghị lực, Hường đã chiến thắng số phận, thi đỗ đại học và ra trường với tấm bằng loại Giỏi. Hường được nhận vào Nhà máy Z176 và đã nỗ lực lao động giỏi, lao động sáng tạo, trở thành điển hình trong phong trào thi đua Quyết thắng của Nhà máy.
Tổng cục Công nghiệp quốc phòng (CNQP) không chỉ có Trương Thanh Lệ Ngọc, Lê Thị Hường, mà còn nhiều điển hình trong phong trào thi đua Quyết thắng giai đoạn 2019-2024. Thông qua triển khai tích cực, đồng bộ các giải pháp phát hiện, bồi dưỡng, nhân điển hình tiên tiến đã góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác thi đua khen thưởng và phong trào thi đua Quyết thắng; tạo động lực quan trọng thúc đẩy hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của các đơn vị. Lẽ dĩ nhiên, đây là những tấm gương "bình dị mà cao quý" đã được lãnh đạo, chỉ huy Tổng cục và các đơn vị vinh danh, khen thưởng, từng bước nhân rộng.
Thật vui khi phong trào thi đua Quyết thắng đã lan tỏa trên mọi lĩnh vực, từ hoạt động lao động sản xuất đến nghiên cứu khoa học, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật... Giữa tháng 5/2024, Tổng cục CNQP đã tổ chức vinh danh và tuyên dương nhiều cá nhân đạt Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội lần thứ 24. Có thể nói, phong trào "Sáng tạo trẻ" của Tổng cục CNQP những năm qua tiếp tục được đẩy mạnh, đạt nhiều kết quả nổi bật, riêng năm 2023 gặt hái "mùa vàng bội thu". Tuổi trẻ Tổng cục đã có 34 đề tài, sáng kiến đạt Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội lần thứ 24 (gồm 2 giải Nhất, 12 giải Nhì, 10 giải Ba và 10 giải Khuyến khích); số lượng đề tài, sáng kiến đạt giải tăng 47,8% so với năm 2022. Tổng cục tiếp tục là đơn vị dẫn đầu toàn quân về số lượng đề tài, sáng kiến tham gia và đạt giải cao tại Giải thưởng Tuổi trẻ sáng tạo trong Quân đội. Ngoài ra, Tổng cục có 1 công trình đạt giải Nhì Giải thưởng Sáng tạo KHCN Việt Nam; 4 công trình đạt giải Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật toàn quốc lần thứ 17; 9 sáng kiến, cải tiến kỹ thuật được Bộ Quốc phòng tặng Bằng khen. Đó thực sự là những "bông hoa thi đua" làm rực rỡ thêm vườn hoa "thi đua yêu nước" của Tổng cục CNQP và toàn quân.
Trong niềm hân hoan của sự thành công cũng không thể không đề cập đến mặt tồn tại trong phong trào thi đua Quyết thắng, đó là lãnh đạo, chỉ huy một số đơn vị chưa quan tâm đứng mức đến vấn đề này, nhất là chế độ đãi ngộ, trọng dụng những người "tuổi trẻ tài cao". Thực ra, ở tầm vĩ mô, trong các văn bản pháp quy đã đề cập tới những chủ trương, định hướng khuyến khích, hỗ trợ, tạo điều kiện cho các nhà khoa học trẻ nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, cơ chế quản lý hoạt động khoa học và công nghệ còn nhiều bất cập, việc thực thi ở cấp cơ sở chưa "tới nơi, tới chốn" đã làm hạn chế khả năng lao động sáng tạo của các nhà khoa học trẻ. Điều mà các nhà khoa học trẻ mong mỏi chính là các nhà hoạch định chính sách, các bộ, ngành chức năng, đặc biệt là lãnh đạo, thủ trưởng trực tiếp ở đơn vị, doanh nghiệp hãy thực sự tin tưởng vào họ, mạnh dạn giao nhiệm vụ, quan tâm đầu tư, hỗ trợ để họ có điều kiện nghiên cứu khoa học, phát huy cao nhất khả năng của mình. Thực tế, sự thiếu tin tưởng của lãnh đạo, nhà quản lý đã làm cho nhiều người được đào tạo bài bản, có trình độ chán nản, thoái chí, rời khỏi các cơ sở nghiên cứu, sản xuất, dẫn đến hiện tượng "chảy máu chất xám”. Đặc biệt, chế độ khen thưởng, đãi ngộ còn chưa tương xứng với sức lực, trí tuệ và thời gian mà họ bỏ ra.
Khuyến khích sự sáng tạo của những người giỏi, giúp họ trở thành gương điển hình trong lao động sáng tạo, chắc chắn không chỉ là những cái vỗ tay hay lời động viên đơn thuần. Do đó, vinh danh điển hình phải đi vào thực chất, tránh hình thức, làm chiếu lệ "cho xong", có như vậy các điển hình mới "tâm phục khẩu phục" và ngày càng tỏa sáng.
NHẤT NGÔN