Doanh nghiệp quân đội với Sàn giao dịch thương mại điện tử

THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ VÀ DOANH NGHIỆP QUÂN ĐỘI

Thương mại điện tử (TMĐT) là một phần quan trọng của nền kinh tế số, là bước phát triển tất yếu, phù hợp với xu thế mới, mang lại hiệu quả và giá trị lợi nhuận cao trong khi thương mại truyền thống, kinh tế truyền thống đang dần bão hòa.

Theo số liệu thống kê năm 2020, mặc dù đại dịch Covid-19 gây ảnh hưởng nặng nề đối với nền kinh tế toàn cầu, các hoạt động sản xuất, cung ứng, thông thương… đều bị đình trệ, gián đoạn và không ít doanh nghiệp (DN) đã phải tạm ngừng kinh doanh, giải thể, phá sản hoặc thu hẹp quy mô sản xuất, thị trường TMĐT Việt Nam vẫn đạt tốc độ tăng trưởng 18% và quy mô đạt 11,8 tỷ USD. Việt Nam cũng là nước duy nhất ở Đông Nam Á có tăng trưởng TMĐT 2 con số năm 2020.

Trong khi Nhà nước đóng vai trò quản lý, thiết lập hạ tầng và tạo môi trường cho TMĐT, thì DN chính là lực lượng nòng cốt để triển khai ứng dụng TMĐT vào hoạt động sản xuất, kinh doanh (SXKD) và tiêu thụ hàng hóa. Nếu các DN trong nước không nhanh chóng bắt nhịp với xu thế mới, đương nhiên sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh quyết liệt, không chỉ thị trường trong nước mà còn cả thị trường quốc tế. Các DN nước ngoài có lợi thế về vốn, công nghệ và kinh nghiệm sẽ thông qua TMĐT để thâm nhập và cạnh tranh mạnh mẽ tại thị trường Việt Nam.

Hiện nay, doanh nghiệp quân đội (DNQĐ) hầu hết là các DN vừa và nhỏ, có ngành nghề đa dạng, sản phẩm và dịch vụ có nhiều lợi thế cho các hoạt động xuất khẩu. Nhiều DNQĐ đã chú trọng, quan tâm đầu tư đổi mới trang bị hạ tầng công nghệ thông tin (CNTT), xác định rõ vai trò của TMĐT đối với hoạt động SXKD; bám sát nhu cầu thị trường, nâng cao chất lượng sản phẩm để tăng sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Tuy nhiên, nhiều DNQĐ vẫn chưa nhận thức đúng vị trí, vai trò và chưa khai thác được những lợi thế mà TMĐT đem lại. Nhiều DN dành phần lớn kinh phí đầu tư TMĐT vào phần cứng hoặc xây dựng website (nhưng không được cập nhật nội dung thường xuyên), trong khi TMĐT cần chú trọng đến chuẩn bị nguồn lực, cơ cấu lại các bộ phận trong DN, chẳng hạn như các bộ phận kinh doanh, marketing, đơn vị vận chuyển…

Hoạt động từ năm 2018, Sàn giao dịch thương mại điện tử của doanh nghiệp quân đội (có tên miền www.dnqd.vn), hiện đã quy tụ gần 100 doanh nghiệp với hàng trăm sản phẩm, dịch vụ được phân loại theo ngành hàng.

 (Nguồn: Cục Kinh tế, Bộ Quốc phòng)

Với những lợi ích không thể phủ nhận của TMĐT, các DNQĐ cần nhanh chóng xây dựng chiến lược tham gia TMĐT; phân tích rõ các hoạt động kinh doanh của mình trên cơ sở xác định mục đích, phân khúc thị trường, khách hàng mục tiêu, xác định mô hình kinh doanh và giải pháp thực hiện... Ở góc độ khác, vì là DN vừa và nhỏ nên vốn đầu tư cho TMĐT ít, do đó, DNQĐ cần tranh thủ tìm kiếm các nguồn hỗ trợ từ Nhà nước. Nguồn hỗ trợ đó không chỉ là nguồn vốn đầu tư mà còn là việc tham gia các Sàn giao dịch TMĐT của các cơ quan quản lý nhà nước đã triển khai xây dựng. Hoạt động này giúp các DN tận dụng được tối đa chi phí đầu tư, phát triển thêm các kênh tiếp thị mới, mở rộng thị trường, làm gia tăng đáng kể cơ hội tiếp cận khách hàng, qua đó tìm kiếm cơ hội xuất khẩu hàng hóa.

SÀN GIAO DỊCH THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ CÁC DOANH NGHIỆP QUÂN ĐỘI

Được xây dựng và đi vào hoạt động từ năm 2018, Sàn giao dịch TMĐT các DNQĐ (có tên miền www.dnqd.vn) được Cục Kinh tế (Bộ Quốc phòng) giao cho Trung tâm Triển lãm và Xúc tiến thương mại Quân đội quản lý và vận hành. Đến nay, Sàn đã quy tụ gần 100 DNQĐ (gồm cả DN đã cổ phần hóa) với hàng trăm sản phẩm, dịch vụ được phân loại theo ngành hàng cụ thể, giúp cho đối tác và người tiêu dùng tìm kiếm thông tin, thực hiện mua, bán sản phẩm, dịch vụ dễ dàng.

Với chức năng đặt hàng trực tuyến, Sàn giao dịch hỗ trợ DNQĐ bán trực tiếp sản phẩm, dịch vụ tới khách hàng (chức năng B2C). Chức năng này phù hợp với những DNQĐ sản xuất, thương mại, dịch vụ trực tiếp tới người tiêu dùng, như: sản phẩm dệt may, da giày của các công ty 20, 26, 32, Dệt May 7, Tổng công ty 28; thực phẩm, dược phẩm của Công ty 22, Công ty Armepaco; sản phẩm thủy, hải sản của Công ty 622, Công ty Đông Hải, Công ty Hải sản Trường Sa, Công ty 404; sản phẩm cơ khí, vật liệu nổ của Công ty 11, 13, 17, 29, 31…; điện, điện tử của Công ty Quang điện-Điện tử; cà phê, hạt điều của Công ty Cà phê 15, Công ty 16… Thậm chí các sản phẩm dân sinh của các đơn vị sự nghiệp, như các viện, bệnh viện, nhà trường… cũng phù hợp để đưa lên Sàn giao dịch.

Với chức năng này, khi đơn hàng được khách hàng xác nhận đặt mua, Ban quản lý Sàn giao dịch sẽ chuyển đơn hàng để DN liên hệ trực tiếp với khách hàng, xác nhận những thông tin cần thiết để xử lý. Ban quản lý Sàn giao dịch không can thiệp vào quá trình giao dịch nếu không được sự đồng ý của DN và khách hàng. Khi quá trình giao dịch kết thúc, DN cần báo cáo lại kết quả xử lý đơn hàng về Ban quản lý Sàn. Trong trường hợp có phát sinh khiếu nại, tranh chấp, Ban quản lý Sàn giao dịch sẽ hỗ trợ các bên cùng giải quyết.

Bên cạnh chức năng đặt hàng trực tuyến, Sàn giao dịch còn hỗ trợ kết nối giữa các DN với nhau (chức năng B2B). Chức năng này cho phép các DN liên hệ với nhau để tạo ra các giao dịch trong thực tế, từ việc tư vấn, báo giá cho đến thỏa thuận ký kết hợp đồng, mua bán sản phẩm... Đa phần DNQĐ phù hợp với chức năng này, đặc biệt là các DN hoạt động trong lĩnh vực thương mại, dịch vụ, cơ khí, hóa chất, xây dựng… Hình thức hoạt động chung sẽ là DN có nhu cầu bán hàng sẽ gửi sản phẩm, dịch vụ lên Sàn giao dịch để quảng bá và phân phối. Những tổ chức, cá nhân có nhu cầu mua sẽ xem và đặt hàng dưới sự bảo vệ quyền lợi và tuân thủ theo quy định, quy chế hoạt động của Sàn giao dịch.

Các doanh nghiệp quân đội cần nhanh chóng thích ứng, nắm bắt và ứng dụng hiệu quả những công cụ của thương mại điện tử làm cơ sở cho việc đẩy mạnh hoạt động SXKD, mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa.

Sàn giao dịch TMĐT các DNQĐ đề cao tính logic của sản phẩm, trong đó tập trung vào mô tả đặc điểm, tính năng của sản phẩm, dịch vụ giúp các DN dễ dàng tiếp cận và tạo ra một quy trình mua hàng riêng biệt, từ đó tiết kiệm thời gian, chi phí và mang lại hiệu quả cao hơn, tăng cơ hội hợp tác giữa nhiều DN.

Ngoài hai chức năng quan trọng nêu trên, Sàn giao dịch TMĐT các DNQĐ còn giúp tạo ra những không gian riêng để xuất bản thông tin của DN bên cạnh những thông tin chung về chủ trương, chính sách liên quan đến các hoạt động sản xuất, kinh doanh. Mặc dù, mới đi vào hoạt động, nhưng Sàn đã hỗ trợ DNQĐ trao đổi với hơn 150 lượt khách hàng giao dịch trực tiếp và nhiều hợp đồng, bản ghi nhớ đã được ký kết.

GIẢI PHÁP HIỆU QUẢ ĐỂ MỞ RỘNG THỊ TRƯỜNG, TẠO LỢI THẾ CẠNH TRANH

Trong bối cảnh kinh tế thế giới tăng trưởng chậm do đại dịch Covid-19 tiếp tục bùng phát và lan rộng, nhiều chuỗi cung ứng toàn cầu gián đoạn, việc tham gia Sàn giao dịch TMĐT nói chung, Sàn giao dịch TMĐT các DNQĐ nói riêng sẽ hỗ trợ DNQĐ đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại và tiêu thụ hàng hóa. Đây cũng là giải pháp hữu hiệu hiện nay trong điều kiện các quốc gia hạn chế di chuyển; đồng thời là giải pháp lâu dài nhằm tiết kiệm chi phí, tăng hiệu quả và tính minh bạch cho các hoạt động thương mại của DN.

Hiện nay, nhiều DNQĐ đã bám sát nhu cầu thị trường, tích cực đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm để tăng sức cạnh tranh. Nhiều sản phẩm của DNQĐ đạt chất lượng, tiêu chuẩn quốc tế và đang có thị phần xuất khẩu nhất định, như: sản phẩm thuộc các ngành cơ khí, hóa chất, điện, điện tử, dệt may, da giày, lâm sản, hải sản, dược phẩm... Do đó, việc tham gia Sàn giao dịch TMĐT sẽ giúp DNQĐ phát triển thêm kênh thương mại mới, mở rộng thị trường, thị phần, tiếp cận với khách hàng mục tiêu. Đặc biệt là việc DNQĐ luôn thực hiện mỗi thỏa thuận đúng tiến độ (điều kiện quan trọng để tham gia các Sàn giao dịch TMĐT), bảo đảm chất lượng sản phẩm, luôn coi việc hoàn thành mỗi hợp đồng như đảm bảo các mục tiêu chính trị, bên cạnh việc sở hữu một nền tảng CNTT và TMĐT ở mức độ khá sẽ là cơ sở để tham gia hiệu quả việc kinh doanh trên Sàn giao dịch.

Khi tham gia Sàn giao dịch, DNQĐ sẽ không phải đầu tư nhiều nguồn vốn (thông thường nguồn đầu tư vào TMĐT là rất lớn); đồng thời, với việc xác định đây là “sân chơi” dành riêng cho DNQĐ, Sàn giao dịch TMĐT các DNQĐ ngoài hỗ trợ khoản đầu tư ban đầu, đã tạo ra bản sắc riêng, phong cách riêng cho DNQĐ khi tham gia vào TMĐT.

Với các lợi ích vượt trội của việc tham gia Sàn giao dịch các DNQĐ, không chỉ là vượt qua các rào cản địa lý, giảm chi phí quảng cáo, chi phí văn phòng, làm tăng chất lượng sản phẩm, chất lượng chăm sóc khách hàng, mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh không nhỏ cho DNQĐ trong xu thế tất yếu của nền kinh tế số. Tất nhiên, trong môi trường cạnh tranh khắc nghiệt, TMĐT chắc chắn không dành chỗ cho những DN có năng lực tổ chức yếu kém, công nghệ quản trị ở mức thấp, chưa xây dựng được chiến lược tham gia TMĐT. Do vậy, các DNQĐ cần nhanh chóng thích ứng, nắm bắt và ứng dụng hiệu quả những công cụ của TMĐT làm cơ sở cho việc đẩy mạnh hoạt động SXKD, mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa.

HIỆP HOÀNG