Việc vi phạm pháp luật trong SXKD có ảnh hưởng tiêu cực và tác động xấu đối với nền kinh tế, kìm hãm sự phát triển, làm méo mó các quy luật của kinh tế thị trường, làm thất thoát tài sản của Nhà nước, của doanh nghiệp và kéo theo những hệ lụy khác về chính trị - xã hội. Các biểu hiện cụ thể của hành vi này gồm: Hoạt động SXKD không đúng với chức năng nhiệm vụ, không đúng với đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp, đầu tư ra ngoài ngành hoặc không có hoạt động SXKD nhưng sử dụng hợp đồng kinh tế để chuyển tiền, vay tiền ngân hàng chuyển cho đối tác nhằm lấy lãi cao hơn lãi tiền gửi của doanh nghiệp tại ngân hàng. Việc hạch toán của doanh nghiệp không đúng pháp luật, không đúng với thực tế hoạt động SXKD như tăng chi phí vật tư, nhân công, bảo quản, bảo dưỡng… không chấp hành đúng pháp luật của Nhà nước về kế toán, thống kê; sử dụng hóa đơn chứng từ không hợp pháp; báo cáo không trung thực kết quả SXKD của doanh nghiệp. Sử dụng các nguồn lực của doanh nghiệp như đất đai, nhà xưởng, máy móc thiết bị không đúng theo quy định của pháp luật. Đầu tư, xây dựng cơ bản, mua sắm máy móc thiết bị không cần thiết, không đúng quy định gây thất thoát, lãng phí. Sử dụng vật tư, nguyên liệu đầu vào không theo quy chuẩn; định mức vật tư sản xuất không sát thực tế; tổ chức sản xuất không đúng quy trình; thực hiện không đúng chế độ chính sách đối với người lao động; sử dụng tài chính không đúng hoặc vượt quá quy định của Nhà nước. Vi phạm các quy định về bảo vệ môi trường; về phòng gian, bảo mật, để lộ, lọt thông tin tài liệu mật, bí quyết công nghệ của doanh nghiệp; xảy ra mất trộm, hư hỏng máy móc, thiết bị, tài sản của doanh nghiệp...
Tổng cục Công nghiệp quốc phòng (CNQP) với chức năng thực hiện tham mưu cho Bộ Quốc phòng trong quản lý nhà nước về CNQP, trực tiếp quản lý các cơ sở sản xuất, sửa chữa vũ khí, trang bị, phương tiện kỹ thuật quân sự, đảm bảo cho Quân đội huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Để duy trì năng lực sản xuất quốc phòng, các doanh nghiệp của Tổng cục luôn chủ động kết hợp giữa nhiệm vụ sản xuất quốc phòng với sản xuất kinh tế ở các lĩnh vực lưỡng dụng, có thế mạnh và đã đạt được hiệu quả thiết thực. Về cơ bản, kể từ khi chuyển đổi phương thức hoạt động từ tập trung, bao cấp sang hạch toán kinh doanh theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước, hầu hết các doanh nghiệp của Tổng cục đều đứng vững, giữ được mức tăng trưởng khá, nguồn vốn được bảo toàn, việc làm, thu nhập của người lao động được đảm bảo. Nhiều doanh nghiệp chủ động đầu tư, đổi mới máy móc, thiết bị công nghệ, xây dựng được những sản phẩm có thương hiệu, có sức cạnh tranh trong nước, từng bước tiếp cận, hội nhập với thị trường khu vực và thế giới, góp phần nâng cao vị thế, uy tín của ngành CNQP Việt Nam.
Có được kết quả trên là do các doanh nghiệp đã nỗ lực trong SXKD và làm tốt công tác phòng, chống vi phạm pháp luật trong lĩnh vực này. Cấp ủy, người chỉ huy các cấp trong Tổng cục CNQP đã có nhiều biện pháp thiết thực nhằm tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, thanh tra, kiểm tra, giám sát đối với mọi hoạt động SXKD. Làm tốt công tác chính trị tư tưởng, nâng cao ý thức, trách nhiệm cho cán bộ, đảng viên, công nhân viên và người lao động chấp hành nghiêm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội, quy chế, quy định của đơn vị, không để xảy ra những vi phạm nghiêm trọng trong hoạt động SXKD.
Cán bộ, nhân viên cơ quan Tổng cục CNQP tra cứu các văn bản quy phạm pháp luật. Ảnh: PV
Tuy vậy, SXKD của doanh nghiệp là hoạt động rất phức tạp, trong điều kiện hệ thống pháp luật về kinh tế trong nước chưa đầy đủ, còn bất cập, chồng chéo; đồng thời chịu sự tác động nhiều mặt của đời sống xã hội, đặc biệt là mặt trái của kinh tế thị trường, nên luôn tiềm ẩn rủi ro và dễ dẫn đến các hành vi vi phạm pháp luật. Do vậy, phòng ngừa vi phạm pháp luật trong SXKD của doanh nghiệp là yêu cầu cấp thiết nhằm xây dựng môi trường lành mạnh cho các thành phần kinh tế phát triển, tạo cơ sở, tiền đề cho sự phát triển chung của đất nước.
Thời gian tới, nhiệm vụ của Tổng cục CNQP hết sức nặng nề, phải tạo sự chuyển biến cơ bản về năng lực, công nghệ sản xuất quốc phòng; phải nâng cao hiệu quả sản xuất kinh tế, xuất khẩu được vũ khí do CNQP Việt Nam sản xuất; các đơn vị phải tiếp tục ổn định và phát triển. Muốn vậy, cần phải có môi trường thuận lợi, làm tốt công tác phòng ngừa vi phạm pháp luật trong hoạt động SXKD, góp phần để Tổng cục hoàn thành nhiệm vụ chính trị trung tâm. Do đó, các doanh nghiệp trong Tổng cục cần thực hiện một số biện pháp sau:
Một là, cấp ủy, người chỉ huy các cấp trong Tổng cục cần tăng cường hơn nữa công tác lãnh đạo, chỉ đạo việc chấp hành pháp luật, quy định, quy chế, quy chuẩn trong hoạt động SXKD. Cần chú trọng phát huy vai trò nêu gương của người đứng đầu từng bộ phận cho đến chủ tịch, tổng giám đốc, giám đốc các doanh nghiệp. Đây là biện pháp quan trọng nhất để phòng ngừa việc vi phạm pháp luật.
Hai là, các doanh nghiệp cần thường xuyên rà soát, bổ sung hoàn thiện hệ thống các quy chế, quy định, quy chuẩn, định mức trong lĩnh vực SXKD của mình, bảo đảm chặt chẽ, có tính dự báo sát với yêu cầu phát triển.
Ba là, tăng cường công tác giáo dục, tuyên truyền, nâng cao bản lĩnh chính trị, bồi dưỡng phẩm chất, đạo đức “cần, kiệm, liêm, chính”, ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, đảng viên, người lao động. Cần tập trung quán triệt, thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị, Chỉ thị 87 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, lồng ghép các chỉ tiêu rèn luyện, phấn đấu vào Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”; xây dựng tổ chức Đảng trong sạch vững mạnh, xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện, tổ chức quần chúng vững mạnh xuất sắc.
Bốn là, thực hiện nghiêm quy chế dân chủ cơ sở, phát huy vai trò của các tổ chức quần chúng trong tuyên truyền, giáo dục đoàn viên, hội viên nêu cao ý thức chấp hành pháp luật, kỷ luật; tích cực, chủ động trong phát hiện những hành vi vi phạm để kịp thời đấu tranh, ngăn chặn.
Năm là, nâng cao hiệu quả hoạt động của Ban 1389 của đơn vị trong công tác phòng, chống tội phạm; phòng, chống ma túy; phòng, chống tham nhũng; chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
Sáu là, kiện toàn, nâng cao năng lực hiệu quả hoạt động của các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan thanh tra, kiểm tra. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát thường xuyên và đột xuất, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn để vi phạm pháp luật.
Đấu tranh phòng ngừa vi phạm pháp luật trong hoạt động SXKD là vấn đề khó, liên quan trực tiếp đến con người và trên rất nhiều lĩnh vực. Thực hiện đồng bộ các biện pháp trên là cơ sở để bảo đảm cho hoạt động SXKD của các doanh nghiệp Tổng cục CNQP luôn đi đúng hướng, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước, Quân đội và nhân dân tin tưởng, giao phó.
Thượng tá TRƯƠNG QUANG NGHĨA
Phó Trưởng phòng Điều tra hình sự, Tổng cục CNQP