Do vậy, công tác giáo dục chính trị của Tổng cục đã có bước tiến bộ rõ nét, góp phần xây dựng các tổ chức Đảng trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện.
Tổng cục CNQP triển khai thực hiện Đề án trong điều kiện thuận lợi là cơ bản, tuy nhiên cũng gặp không ít khó khăn, như: Cán bộ chính trị chủ yếu kiêm nhiệm; đặc thù mang tính phổ biến ở các đơn vị sản xuất quốc phòng và kinh tế là tổ chức làm việc theo ca, kíp, trình độ đào tạo không đồng đều ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động giáo dục chính trị. Bên cạnh đó, sự chống phá của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch thông qua chiến lược “Diễn biến hòa bình”, đòi phi chính trị hóa Quân đội, nhất là trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa, ngày càng tinh vi, thâm độc; mặt trái cơ chế thị trường, sự bùng nổ công nghệ thông tin đã tác động, ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình tổ chức thực hiện Đề án...
Từ thực tế đó, Cục Chính trị, Tổng cục CNQP đã xây dựng kế hoạch, hướng dẫn, chỉ đạo các cơ quan, đơn vị nghiên cứu nắm vững các nội dung cơ bản của Đề án; tập trung làm rõ vị trí, tầm quan trọng của công tác giáo dục chính trị; mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị… Cấp ủy các cấp đã tổ chức giáo dục, quán triệt, lựa chọn những nội dung cơ bản, thiết thực, có trọng điểm trong hệ thống lý luận chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm, đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; làm rõ đối tượng, đối tác, bản chất, âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch chống phá cách mạng Việt Nam; tăng nội dung, thời lượng phổ biến giáo dục pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội và các quy định của đơn vị; giáo dục phẩm chất đạo đức, lối sống, học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Đồng thời, kết hợp giáo dục nâng cao kiến thức về kinh tế, khoa học, văn hóa, xã hội, nhất là về kỹ năng sống, ứng xử, giao tiếp, đặc biệt là quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của người lao động, xây dựng văn hóa doanh nghiệp, văn minh công nghiệp…
Hội thi Cán bộ giảng dạy chính trị Cụm thi đua đóng tàu - Tổng cục CNQP năm 2018. Ảnh: Bảo Lâm
Trong 5 năm, Cục Chính trị và các cơ quan, đơn vị trong toàn Tổng cục đã tổ chức biên soạn mới 18 tài liệu giáo dục chính trị cho các đối tượng. Nhân dịp kỷ niệm ngày truyền thống, Tổng cục và các cơ quan, đơn vị đã phối hợp với Trung tâm Phát thanh - truyền hình Quân đội sản xuất 27 phim phóng sự, tư liệu phục vụ công tác giáo dục, tuyên truyền và kết hợp sử dụng trong các bài giảng chính trị tại đơn vị (tiêu biểu là các nhà máy Z113, Z121, Z129, Z131; Tổng Công ty Sông Thu, Ba Son, Viện Công nghệ, Viện Vũ khí).
Nét nổi bật là Tổng cục CNQP đã tập trung đổi mới toàn diện hình thức, phương pháp giáo dục chính trị.Tổng cục đã chỉ đạo, lựa chọn các đơn vị làm trước việc đổi mới các hình thức giáo dục, qua đó tổ chức rút kinh nghiệm và triển khai rộng khắp trong toàn Tổng cục. Cụ thể là Nhà máy Z113 thực hiện đổi mới việc biên soạn tài liệu học tập chính trị do đơn vị tự xác định; Nhà máy Z127, Viện Công nghệ đổi mới nội dung giảng dạy chính trị bằng giáo án điện tử (trình chiếu PowerPoint); Kho K602 thực hiện ngày chính trị và văn hoá tinh thần ở cơ sở; Nhà máy Z121 đổi mới nội dung thông báo chính trị - thời sự; Nhà máy Z129 đổi mới hình thức kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục chính trị... Kết hợp chặt chẽ các phương pháp giảng dạy truyền thống với hiện đại, sử dụng trình chiếu trong giảng dạy chính trị là điểm mới và đem lại hiệu quả thiết thực. Đến nay, có trên 90% cán bộ giảng dạy chính trị ở đơn vị cơ sở sử dụng tốt giáo án điện tử và phương tiện trình chiếu phục vụ giảng dạy chính trị. 100% bài giảng chính trị được thông qua đúng nguyên tắc, chú trọng duy trì chế độ thông qua bài giảng ở tổ cán bộ giảng dạy chính trị (100% đơn vị cấp trên trực tiếp cơ sở và cấp cơ sở có tổ cán bộ giảng dạy chính trị); thực hiện nghiêm quy định thông qua bằng thực hành giảng với đề cương bài giảng và nội dung trình chiếu, minh họa.
Công tác giáo dục chính trị tại đơn vị được gắn kết chặt chẽ với công tác quản lý tư tưởng và rèn luyện kỷ luật; kịp thời phát hiện và xử lý những vấn đề tư tưởng nảy sinh; phối hợp chặt chẽ giữa công tác tư tưởng với công tác tổ chức, chính sách; giữa giáo dục thuyết phục, cảm hoá với các biện pháp hành chính, xử lý kỷ luật nghiêm minh; mở rộng dân chủ, tăng cường đối thoại, trao đổi nắm tâm tư nguyện vọng, giải đáp kịp thời những vướng mắc ngay từ cơ sở. Kết hợp tốt việc giáo dục chính trị, tư tưởng với chăm lo đời sống của các đối tượng và xây dựng môi trường văn hóa tốt, đẹp, lành mạnh, phong phú trong cơ quan, đơn vị. Phát huy tối đa hiệu quả các thiết chế văn hóa, gắn với triển khai các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao và các phong trào, các cuộc vận động, tạo khí thế thi đua tăng năng suất, chất lượng, an toàn, hiệu quả, góp phần xây dựng cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện.
Kết thúc chương trình giáo dục chính trị hằng năm, công tác kiểm tra đánh giá kết quả được triển khai thực hiện nghiêm túc; hình thức, phương pháp kiểm tra thường xuyên được đổi mới, phù hợp với từng đối tượng. Tổng cục đã vận dụng nhiều phương pháp kiểm tra, trong đó tập trung vào 2 phương pháp chủ yếu là: Kiểm tra vấn đáp (hoặc trắc nghiệm) và viết thu hoạch; thực hiện nghiêm quy chế kiểm tra, đánh giá kết quả, không hạ thấp tiêu chuẩn; lấy kết quả kiểm tra nhận thức chính trị thành tiêu chí bình xét phân loại cán bộ, đảng viên và bình xét thi đua khen thưởng hằng năm. Qua đó, đã nâng cao ý thức, trách nhiệm học tập chính trị của các đối tượng.
Kết quả đạt được trong công tác giáo dục chính trị của Tổng cục CNQP có sự đóng góp và vai trò to lớn của đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý, giảng dạy chính trị. Thực hiện Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới”, Tổng cục đã tổ chức tập huấn thực hiện, trong đó tập trung bồi dưỡng kỹ năng, phương pháp sư phạm, việc soạn và giảng bài chính trị, sử dụng trình chiếu PowerPoint; bồi dưỡng toàn diện cả về phẩm chất, năng lực thực hiện chức trách, nhiệm vụ cho đội ngũ cán bộ giảng dạy chính trị; trọng tâm là kỹ năng tiến hành công tác giáo dục chính trị, phương pháp nắm, quản lý, giải quyết và định hướng tư tưởng. Việc cán bộ giảng dạy chính trị tham gia các hội thi cũng là một cách bồi dưỡng và là thước đo đánh giá chất lượng cán bộ giảng dạy chính trị. 5 năm qua, Tổng cục có 261 lượt cán bộ chính trị tham gia hội thi giảng dạy chính trị ở các cấp và thi toàn quân. Kết quả, 100% đạt yêu cầu, trong đó có 92,5% đạt khá, giỏi. Các đồng chí tham gia hội thi cán bộ giảng dạy chính trị toàn quân đều đủ tiêu chuẩn, được chứng nhận cán bộ giảng dạy chính trị giỏi cấp toàn quân, trong đó có 1 đồng chí đạt giải Ba (năm 2013), 2 đồng chí đạt giải Khuyến khích (năm 2018).
Từ thực tiễn triển khai thực hiện Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới” trong Tổng cục CNQP 5 năm qua, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm, đó là: Phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp uỷ, chỉ huy các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện Đề án. Kết hợp chặt chẽ giữa việc tổ chức thực hiện Đề án với các mặt hoạt động công tác Đảng, công tác chính trị, phù hợp với điều kiện sản xuất, kinh doanh và các nhiệm vụ cụ thể của từng cơ quan, đơn vị. Chủ động phối hợp với các cấp, các ngành, các tổ chức trong và ngoài đơn vị cùng tiến hành công tác giáo dục chính trị.Coi trọng công tác kiểm tra, đánh giá kết quả triển khai thực hiện Đề án, làm tốt việc sơ tổng kết, rút kinh nghiệm, kịp thời biểu dương khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích. Từng bước trang bị, bổ sung hệ thống cơ sở vật chất phục vụ công tác giáo dục chính trị. Thường xuyên quan tâm chăm lo bảo đảm tốt đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên chức quốc phòng và người lao động.
Để thực hiện tốt Đề án trong những năm tới, tiếp tục nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị, đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội trong giai đoạn mới, Tổng cục CNQP cần triển khai đồng bộ các biện pháp sau:
Một là, tiếp tục nâng cao trách nhiệm và sự quan tâm của cấp ủy Đảng, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy và chất lượng, hiệu quả tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức thực hiện của cơ quan chính trị các cấp trong triển khai thực hiện Đề án đối với công tác giáo dục chính trị tại đơn vị.
Hai là, đổi mới công tác giáo dục chính trị phải thực hiện đúng quan điểm, đường lối, nghị quyết, chỉ thị của Đảng; phù hợp với đặc điểm đối tượng giáo dục, với yêu cầu nhiệm vụ của từng đơn vị, phù hợp với nhiệm vụ sản xuất quốc phòng và kinh tế của Tổng cục; coi trọng kế thừa và phát triển các nội dung hình thức, phương pháp đã có, bảo đảm thiết thực, chất lượng, hiệu quả.
Ba là, tiếp tục đổi mới toàn diện về nội dung, chương trình, hình thức, phương pháp giáo dục, trong đó lấy hình thức học tập chính trị và sinh hoạt chính trị, tư tưởng là cơ sở nền tảng trọng tâm. Tiếp tục vận dụng nhiều hình thức, phương pháp kiểm tra, trong đó tập trung sử dụng 3 phương pháp kiểm tra chủ yếu là: vấn đáp, viết và trắc nghiệm cho sát từng đối tượng để đánh giá toàn diện hệ thống kiến thức, trình độ hiểu biết, lập trường tư tưởng, thái độ chính trị. Chú trọng kiểm tra đánh giá kết quả đúng thực chất, kiên quyết chống bệnh thành tích trong học tập chính trị.
Bốn là, chủ động đổi mới công tác bồi dưỡng nâng cao nhận thức trách nhiệm, năng lực và phát huy sức mạnh của các lực lượng tiến hành công tác giáo dục chính trị; chú trọng tăng cường bồi dưỡng, rèn luyện cán bộ chính trị, nhất là bồi dưỡng kỹ năng tiến hành công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, quản lý, rèn luyện kỷ luật; thường xuyên bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng sư phạm, trình độ năng lực trong sử dụng công nghệ thông tin. Duy trì việc tập huấn với tổ chức hội thi cán bộ giảng dạy chính trị theo quy định; thực hiện cấp trên bồi dưỡng cấp dưới; bồi dưỡng thông qua sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, phát huy tính tích cực, tự giác học tập, rèn luyện phấn đấu của đội ngũ cán bộ.
Năm là, phát huy tốt vai trò của cơ quan chức năng tham mưu, đề xuất với lãnh đạo, chỉ huy trong đầu tư bảo đảm và quản lý, sử dụng trang bị, ngân sách cho công tác giáo dục chính trị.
Sáu là, gắn việc đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả việc triển khai thực hiện Đề án với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII), với thực hiện Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”.
Thiếu tướng LÂM TRỌNG ĐÔNG
Chủ nhiệm Chính trị Tổng cục CNQP