Đối với Việt Nam, quốc gia láng giềng với Trung Quốc, ngay từ khi dịch bệnh khởi phát, các cửa khẩu giữa hai nước đã bị phong tỏa hoặc hạn chế xuất nhập cảnh, hàng loạt doanh nghiệp đã rơi vào thực cảnh “ngồi trên đống lửa” do hàng hóa không được thông quan! Trung Quốc vốn là đối tác thương mại và đầu tư lớn của Việt Nam, bởi vậy, khi “thảm nạn Covid-19” xảy ra đã làm gián đoạn các chuỗi giá trị, nhất là trong lĩnh vực công nghiệp nhẹ, chế biến, nông nghiệp… do các nhà máy sản xuất ở Trung Quốc bị ngừng trệ, hoạt động cầm chừng, nhu cầu tiêu thụ giảm. Ở chiều ngược lại, rất nhiều lĩnh vực của doanh nghiệp Việt Nam, chủ yếu là vật tư, nguyên liệu, bị ngừng cung cấp hoặc chậm giao hàng. Đại diện Nhà máy Z176 (tên giao dịch là Công ty TNHH một thành viên 76, thuộc Tổng cục Công nghiệp quốc phòng) cho hay, với số lượng lớn nguyên liệu phục vụ sản xuất hàng xuất khẩu nhập từ Trung Quốc, khi dịch Covid-19 xảy ra đã gây không ít khó khăn cho doanh nghiệp trong việc bảo đảm tiến độ, thời gian giao hàng cho đối tác (chủ yếu xuất khẩu cho Tập đoàn IKEA của Thụy Điển). Rất may, do chủ động nắm bắt tình hình, Nhà máy Z176 đã kịp thời chuyển hướng sang nhập từ các quốc gia khác, khai thác nguồn nguyên liệu trong nước hoặc tự sản xuất nguyên liệu. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp ổn định, giữ vững nhịp độ sản xuất, giảm lệ thuộc nguồn vật tư, nguyên liệu từ Trung Quốc, mà còn làm tăng khả năng giao thương với các đối tác khác trên thế giới, phát huy tính chủ động, sáng tạo và hiệu quả quản trị doanh nghiệp.
Dĩ nhiên, tấm gương vượt khó thời "Cô-vít” như Nhà máy Z176 cũng không dễ áp dụng đối với các doanh nghiệp quân đội khác, nhất là các doanh nghiệp đang thực hiện các dự án liên quan đến lĩnh vực quốc phòng, an ninh. Theo đó, đối với các doanh nghiệp sản xuất quốc phòng, dịch Covid-19 tác động và ảnh hưởng tới 3 vấn đề chính: Gián đoạn vật tư, nguyên liệu “đầu vào” nhập ngoại (không chỉ riêng nhập từ Trung Quốc mà còn cả các quốc gia khác); đình trệ việc triển khai các dự án đầu tư nâng cao năng lực sản xuất quốc phòng; ngăn trở các chuyên gia nước ngoài sang Việt Nam hoặc các đoàn Việt Nam ra nước ngoài công tác. Rõ ràng, dịch Covid-19 đã và đang ảnh hưởng sâu rộng tới đời sống kinh tế - xã hội, trong đó có hoạt động của các doanh nghiệp quân đội. Điều ấy đòi hỏi các cơ quan, đơn vị chức năng, ngoài việc nỗ lực tham gia phòng, chống dịch bệnh, tránh để lây lan trong cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, cần chủ động rà soát, đánh giá những tác động, ảnh hưởng tiêu cực đối với các hoạt động sản xuất, đầu tư, xuất khẩu… Trong đó, đặc biệt quan tâm đến việc bảo đảm các loại vật tư, nguyên liệu đặc chủng nhập khẩu từ nước ngoài phục vụ cho sản xuất quốc phòng; tham mưu, đề xuất với cấp có thẩm quyền các phương án đối phó, nâng cao khả năng khai thác các nguồn cung ứng tại chỗ, giảm nhập khẩu, kích thích tiêu thụ nội địa.
Cũng cần phải nói rằng, dịch Covid-19 thực sự là một thảm nạn đối với thế giới, nhưng trong gian khó không phải không có cơ hội. Theo các chuyên gia kinh tế, khi Trung Quốc đang dồn sức chống dịch, hoạt động sản xuất bị đình trệ, thì đó lại là cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam, trong đó có các doanh nghiệp quân đội, tiếp cận và thay thế những thị trường có cùng ngành hàng, chủng loại sản phẩm. Qua nhiều năm thích ứng với cơ chế thị trường và tham gia hội nhập quốc tế, các doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có cơ hội chiếm lĩnh những khoảng trống về thị trường mà các doanh nghiệp Trung Quốc để lại. Nói tóm lại, dù là các doanh nghiệp ở tầm vĩ mô hay vi mô, trong hay ngoài Quân đội, thì đều phải kịp thời thích ứng và nâng cao năng lực quản trị rủi ro, tránh bị động trong mọi hoàn cảnh, biết biến thách thức thành cơ hội, sẽ giảm thiểu thiệt hại do đại dịch “Cô-vít” gây ra.
NHẤT NGÔN