Quân đội tiếp tục thực hiện hiệu quả nhiệm vụ lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp với quốc phòng

Những năm qua, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, cấp ủy, chỉ huy các cấp trong toàn quân đã lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện nghiêm Nghị quyết số 520-NQ/QUTW ngày 25/9/2012 của Quân ủy Trung ương về nhiệm vụ sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng. Toàn quân đã hoàn thành tốt các mục tiêu, nhiệm vụ đặt ra; trong đó, một số nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc, như: Đề xuất Bộ Chính trị ban hành chủ trương về kết hợp quốc phòng với kinh tế, kinh tế với quốc phòng; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tồn đọng trong quản lý, sử dụng đất quốc phòng vào hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế; chỉ đạo lập, điều chỉnh quy hoạch các khu kinh tế - quốc phòng (KT-QP); phát huy vai trò nòng cốt của Quân đội tham gia xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội gắn với xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân trên các địa bàn khu KT-QP, địa bàn chiến lược, vùng sâu, vùng xa, biên giới, biển, đảo; đẩy mạnh sắp xếp, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp quân đội (DNQĐ); hoạt động tăng gia, lao động sản xuất của các đơn vị thường trực được giữ vững, góp phần cải thiện, nâng cao đời sống bộ đội; công tác quản lý, sử dụng đất quốc phòng vào hoạt động sản xuất kinh tế được chấn chỉnh theo quy định của pháp luật; hoạt động kinh tế đối ngoại, xúc tiến đầu tư, thương mại, hội nhập quốc tế đạt kết quả tích cực, v.v.

Quán triệt Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI; phát huy những kết quả đã đạt được trong thực hiện nhiệm vụ lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp với quốc phòng thời gian qua và để tiếp tục thực tốt hơn nhiệm vụ quan trọng này trong tình hình mới, ngày 17/12/2021, Quân ủy Trung ương đã ban hành Nghị quyết số 820-NQ/QUTW xác định chủ trương và giải pháp lãnh đạo nhiệm vụ lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp với quốc phòng của Quân đội đến năm 2030.

Trước hết, quan điểm đối với thực hiện nhiệm vụ được Quân ủy Trung ương xác định là lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng phải bảo đảm toàn diện, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, chấp hành nghiêm pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội; có tính kế thừa, thích ứng linh hoạt, hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội và sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Kết hợp chặt chẽ giữa chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội với củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh trên từng địa bàn chiến lược, biển, đảo; tham gia lao động sản xuất, xây dựng kinh tế phải góp phần tích cực vào thực hiện mục tiêu xây dựng Quân đội hiện đại và sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Xây dựng và phát triển một số lĩnh vực Quân đội có thế mạnh với tinh thần độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường, phát huy nội lực và huy động các nguồn lực xã hội; đẩy mạnh hội nhập, hợp tác quốc tế đáp ứng tốt hơn nhiệm vụ củng cố quốc phòng...

“Lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng phải bảo đảm toàn diện, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, chấp hành nghiêm pháp luật nhà nước, kỷ luật Quân đội”.

(Nguồn: Nghị quyết số 820 - NQ/QUTW của Quân ủy Trung ương)

Từ yêu cầu đó, trong thời gian tới, nhiệm vụ lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng của Quân đội phải đạt được các mục tiêu: Tiếp tục nâng cao về chất lượng và hiệu quả hoạt động; đẩy mạnh phát triển công nghiệp quốc phòng (CNQP). Hoàn thành nhiệm vụ xây dựng và phát triển các khu KT-QP theo quy hoạch được phê duyệt, nâng cao hiệu quả hoạt động của đoàn KT-QP; tham gia tích cực các chương trình mục tiêu quốc gia của Nhà nước gắn với nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước, chức năng cơ quan đại diện chủ sở hữu đối với các doanh nghiệp do Bộ Quốc phòng quản lý. Cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao năng lực, hiệu quả các doanh nghiệp; tập trung lãnh đạo, quản lý một số tập đoàn kinh tế mạnh, đáp ứng tốt yêu cầu kết hợp kinh tế với quốc phòng; ưu tiên những ngành, lĩnh vực công nghệ cao, trực tiếp phục vụ nhiệm vụ quân sự, quốc phòng... Các doanh nghiệp chủ động giải quyết tồn đọng tài chính, kiên quyết cổ phần hóa, thoái vốn tại các doanh nghiệp kinh tế đơn thuần; nâng cao năng lực quản trị của doanh nghiệp. Xây dựng, phát triển nguồn nhân lực có kỷ luật, chất lượng cao. Quản lý chặt chẽ và tổ chức tốt hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng theo quy định của pháp luật; tăng cường sản xuất vũ khí, trang bị cho Quân đội tiến lên hiện đại; đẩy mạnh tăng gia sản xuất, dịch vụ kết hợp với nhiệm vụ quân sự, quốc phòng để nâng cao đời sống cho cán bộ, chiến sĩ, bổ sung nguồn lực cho quốc phòng. Hoàn thiện hệ thống pháp luật quy định về Quân đội tham gia lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng; xây dựng, bổ sung cơ chế quản lý, sử dụng tài chính, tài sản vào lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng đúng quy định của Nhà nước và Bộ Quốc phòng.

Để hoàn thành tốt các mục tiêu đặt ra, Quân ủy Trung ương xác định một số chủ trương và giải pháp lãnh đạo nhiệm vụ lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp với quốc phòng của Quân đội đến năm 2030 như sau:

Một là, lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt, tuyên truyền, nâng cao trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy các cấp; thống nhất nhận thức và hành động về nhiệm vụ lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng của Quân đội trong tình hình mới. Cấp ủy, chỉ huy các cấp phải thường xuyên quán triệt, đẩy mạnh công tác giáo dục, tuyên truyền, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, đảng viên, phát huy phẩm chất truyền thống “Bộ đội Cụ Hồ” đối với nhiệm vụ lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng. Hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế của Quân đội phải kết hợp chặt chẽ với nhiệm vụ quân sự, quốc phòng thời bình và sẵn sàng cho thời chiến, lấy phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững ổn định chính trị, củng cố quốc phòng, an ninh là mục tiêu hàng đầu; khai thác hiệu quả các nguồn lực để phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.

Hai là, tập trung rà soát, nghiên cứu, đề xuất bổ sung, hoàn thiện các định hướng, chủ trương, chính sách của Đảng và thể chế hóa đầy đủ các quy định của Nhà nước để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động. Chủ động phối hợp với các bộ, ban, ngành Trung ương, địa phương xây dựng, rà soát, thực hiện các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, đề án quốc phòng kết hợp với kinh tế - xã hội bảo đảm phù hợp và có tầm nhìn dài hạn; chú trọng kiểm tra, giám sát các chương trình, dự án đầu tư tại địa bàn trọng yếu, dự án có yếu tố nước ngoài. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo hoàn chỉnh hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan, tạo hành lang pháp lý trong quản lý, sử dụng các nguồn lực để các cấp, ngành và các đơn vị, DNQĐ tham gia hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng. Hoàn thiện chính sách phát triển CNQP theo hướng lưỡng dụng, có cơ chế ưu đãi đối với các DNQĐ thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trên địa bàn chiến lược, vùng đặc biệt khó khăn, biên giới, biển, đảo.

Ba là, lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao hiệu quả xây dựng khu KT-QP, hoạt động của đoàn KT-QP; chú trọng phát triển kinh tế biển kết hợp với bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo. Tập trung đầu tư xây dựng các khu KT-QP theo quy hoạch, phù hợp với các chiến lược, đề án về quân sự, quốc phòng, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và Chiến lược biển. Chú trọng xây dựng và phát triển các khu KT-QP trên biển. Phấn đấu đến năm 2030, hoàn thành xây dựng các khu KT-QP theo quy hoạch của Chính phủ. Phối hợp với địa phương lồng ghép, thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, các nguồn vốn đầu tư của Nhà nước và của các thành phần kinh tế tham gia xây dựng các khu KT-QP. Phát huy vai trò Quân đội tham gia xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, đề án phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số; thực hiện các chương trình, dự án gắn với xây dựng thế trận quốc phòng, an ninh trên địa bàn chiến lược, vùng sâu, vùng xa, biên giới, biển, đảo, trên tuyến biên giới; tập trung đầu tư, mở rộng hoạt động của các DNQĐ tại một số quốc gia... Hoàn chỉnh Đề án kết hợp kinh tế với quốc phòng, an ninh trong quản lý, bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia trên biển, đảo. Tăng cường sự phối hợp giữa các lực lượng trong kiểm soát, giám sát, đấu tranh với các hoạt động xâm phạm chủ quyền, lợi ích quốc gia trên biển...

Xây dựng và phát triển một số lĩnh vực Quân đội có thế mạnh với tinh thần độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường, phát huy nội lực và huy động các nguồn lực xã hội; đẩy mạnh hội nhập, hợp tác quốc tế đáp ứng tốt hơn nhiệm vụ củng cố quốc phòng...

Bốn là, lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước, vai trò của cơ quan đại diện chủ sở hữu đối với DNQĐ và phần vốn nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp do Bộ Quốc phòng quản lý. Quán triệt, thực hiện nghiêm Đề án sắp xếp, đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của DNQĐ giai đoạn 2021-2025 gắn với Đề án tổ chức Quân đội và định hướng phát triển doanh nghiệp nhà nước. Duy trì, phát triển các DNQĐ trực tiếp phục vụ quốc phòng, an ninh, bảo đảm ổn định, bền vững, hiệu quả, có sức cạnh tranh; sản xuất các sản phẩm quốc phòng chất lượng cao, các loại vũ khí trang bị, khí tài, quân trang, quân dụng; tập trung phát triển các lĩnh vực Quân đội có thế mạnh, công nghệ cao. Phát triển CNQP thực sự trở thành mũi nhọn của công nghiệp quốc gia; khuyến khích các doanh nghiệp trong nước tham gia nghiên cứu, phát triển sản xuất các sản phẩm quốc phòng lưỡng dụng, góp phần nâng cao năng lực bảo đảm vũ khí, trang bị kỹ thuật cho Quân đội và tăng cường tiềm lực quốc phòng.

Năm là, lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng của các đơn vị thường trực. Lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị thường trực phát huy nguồn lực sẵn có để tổ chức tốt hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế; tập trung đẩy mạnh tăng gia sản xuất, đầu tư xây dựng những khu tăng gia tập trung, góp phần cải thiện, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ, chiến sĩ, bổ sung nguồn thu cho quốc phòng. Tổ chức quản lý, chỉ đạo chặt chẽ các đơn vị hoạt động theo mô hình sự nghiệp công lập, phục vụ nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và tham gia lao động sản xuất, xây dựng kinh tế theo chức năng, nhiệm vụ được giao.

Sáu là, xây dựng cơ chế thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao; khai thác, sử dụng hiệu quả các nguồn lực của Nhà nước và Quân đội đầu tư cho hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng. Xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp để khuyến khích, thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao; thu hút nguồn lực của nền kinh tế, đẩy mạnh đổi mới, sáng tạo, ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ; tận dụng và phát huy thế mạnh trên một số lĩnh vực tham gia vào quá trình nghiên cứu, ứng dụng, sản xuất sản phẩm mang tính lưỡng dụng. Động viên, khen thưởng kịp thời tập thể và cá nhân tiêu biểu trong thực hiện nhiệm vụ lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng.

Bảy là, lãnh đạo nâng cao hiệu quả hoạt động kinh tế đối ngoại, xúc tiến thương mại, hội nhập quốc tế gắn với nhiệm vụ quân sự, quốc phòng. Kết hợp chặt chẽ hoạt động kinh tế đối ngoại, hội nhập quốc tế với nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, góp phần thúc đẩy quan hệ hợp tác đối ngoại quốc phòng giữa Việt Nam với các quốc gia có DNQĐ đầu tư. Xây dựng chiến lược, kế hoạch dài hạn cho hoạt động kinh tế đối ngoại, hội nhập quốc tế của các doanh nghiệp; khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi và hỗ trợ hoạt động hội nhập, hợp tác quốc tế, đầu tư nước ngoài; giải quyết khó khăn, vướng mắc, bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp đầu tư, kinh doanh ở nước ngoài; quảng bá thương hiệu, sản phẩm, đổi mới phương thức, thực hiện có hiệu quả các chương trình xúc tiến thương mại, tăng cường ứng dụng thương mại điện tử, chuyển đổi số vào hoạt động triển lãm - hội chợ và các hoạt động giao thương. Tăng cường hợp tác chuyển giao công nghệ quốc phòng, nhất là công nghệ cao, công nghệ mới, tiến tới làm chủ công nghệ trong một số lĩnh vực CNQP thiết yếu phục vụ cho Quân đội.

Tám là, tiếp tục kiện toàn, đổi mới hệ thống tổ chức, cơ chế quản lý, hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng của Quân đội. Chú trọng kiện toàn, đổi mới bảo đảm thống nhất, tập trung, hiệu quả, phù hợp với việc điều chỉnh tổ chức, lực lượng Quân đội. Phân định rõ chức năng quản lý nhà nước và cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước; tách bạch chức năng quản lý, điều hành, giám sát tại các DNQĐ theo quy định của pháp luật. Hoàn chỉnh Đề án “Quân đội tham gia lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng trong tình hình mới”, phù hợp nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh để báo cáo cấp có thẩm quyền. Chú trọng công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng tại các DNQĐ, đoàn KT-QP trong sạch vững mạnh, có sức chiến đấu cao. Nâng cao chất lượng xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ chủ trì ở các doanh nghiệp, đoàn KT-QP bảo đảm về số lượng, chất lượng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ…

Chín là, lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng. Phát huy tốt vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, ủy ban kiểm tra, cơ quan chức năng các cấp trong thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, giám sát các hoạt động lao động sản xuất, xây dựng kinh tế. Kiện toàn chức năng, nhiệm vụ của cơ quan tham mưu giúp Bộ Quốc phòng lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ lao động sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng; thực hiện tốt vai trò cơ quan đại diện chủ sở hữu đối với doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có cổ phần, vốn góp của Nhà nước do Bộ Quốc phòng cử người đại diện; tăng cường công tác giám sát của chủ sở hữu; phát huy vai trò, trách nhiệm của ban kiểm soát, kiểm soát viên tại doanh nghiệp...

Thiếu tướng, TS. TRẦN ĐÌNH THĂNG

Cục trưởng Cục Kinh tế - Bộ Quốc phòng