Kết quả đó có phần đóng góp quan trọng của công tác Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng (TC-ĐL-CL).
Kiểm tra chất lượng sản phẩm điện tử ở Nhà máy Z181. Ảnh: KIM THANH
Dưới sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và Bộ Quốc phòng, sự sâu sát của Đảng ủy, Thủ trưởng Tổng cục CNQP, công tác TC-ĐL-CL trong toàn Tổng cục đã được củng cố và phát triển toàn diện, thể hiện trên các mặt: Xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật (quy chế, quy định về công tác kiểm tra, kiểm soát chất lượng sản phẩm); mua sắm bổ sung, cải tiến nâng cấp các trang thiết bị đo lường - thử nghiệm; quy hoạch, đào tạo nâng cao trình độ cho cán bộ, công nhân viên làm công tác TC-ĐL-CL... Trong năm 2015-2016, công tác TC-ĐL-CL của Tổng cục đã đạt được một số kết quả nổi bật, đó là:
Thứ nhất, công tác quản lý tiêu chuẩn: Đây được xem là công cụ pháp lý nhằm đánh giá, nghiệm thu chất lượng sản phẩm, công bố chất lượng và đánh giá chứng nhận hợp chuẩn cho các sản phẩm. Tính đến năm 2016, Tổng cục còn gần 100 loại SPQP chưa được tiêu chuẩn hóa, 112 loại sản phẩm có tiêu chuẩn nhưng chưa được chuyển đổi theo quy định mới. Để giải quyết dứt điểm vấn đề này, ngành Tiêu chuẩn Tổng cục đã xây dựng kế hoạch soát xét, chuyển đổi toàn bộ các tiêu chuẩn đã xây dựng sang tiêu chuẩn Quốc gia (TCVN/QS) và tiêu chuẩn cơ sở (TCQS/TCCNQP) trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng theo quy định; xây dựng các tiêu chuẩn cho những sản phẩm mới đưa vào sản xuất có chất lượng ổn định. Năm 2015, Tổng cục đã chỉ đạo các đơn vị xây dựng mới 8 tiêu chuẩn sản phẩm TCVN/QS; thẩm định 3 tiêu chuẩn TCVN/QS về các loại thuốc nổ TNT, Hecxogen và A-IX-1. Trong năm 2016, Tổng cục đã tổ chức xây dựng và ban hành 44 tiêu chuẩn, trong đó xây dựng mới 8 tiêu chuẩn TCVN/QS, 19 tiêu chuẩn TCQS/TCCNQP; soát xét, chuyển đổi 4 TCVN/QS và 13 TCQS/TCCNQP.
Thứ hai, công tác quản lý đo lường: Tổng cục hiện có 24 cơ sở Đo lường - Chất lượng (ĐL-CL) được công nhận đạt chuẩn mực TCVN/QS 877:2014 (nhiều nhất trong các đầu mối toàn quân). 2 năm qua, ngành Đo lường Tổng cục đã tích cực chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị xây dựng hồ sơ và chuẩn bị đầy đủ các yếu tố để đánh giá công nhận năng lực kiểm định các phương tiện đo (PTĐ) và thử nghiệm chất lượng vũ khí, trang bị kỹ thuật (VKTBKT) theo tiêu chuẩn TCVN/QS 877:2014. Các cơ sở ĐL-CL của Tổng cục đã tổ chức kiểm định gần 9.000 PTĐ với trên 10.000 lượt (trong đó, phối hợp cùng Cục TC-ĐL-CL Bộ Quốc phòng kiểm định gần 1.300 PTĐ, đề nghị kiểm định cấp Nhà nước hơn 200 PTĐ); chỉ đạo các đơn vị tiến hành kiểm tra kỹ thuật cho hàng nghìn phương tiện thử nghiệm phục vụ kiểm tra, đánh giá nghiệm thu chất lượng sản phẩm.
Bên cạnh đó, để nâng cao hiệu quả hoạt động, ngành Đo lường đã đề nghị Thủ trưởng Tổng cục xây dựng 3 cơ sở ĐL-CL cấp chiến dịch với nhiều chuẩn mẫu cao, hằng năm đảm bảo kiểm định hơn 30% số lượng các PTĐ cho các cơ sở trong Tổng cục. Cùng với việc kiểm định định kỳ, ngành Đo lường đã đảm bảo kiểm định đột xuất cho nhiều PTĐ thuộc các dự án, kịp thời khắc phục những tồn tại và xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ.
Ngoài ra, việc kiểm tra, duy trì pháp chế đo lường cũng được ngành thực hiện thường xuyên. Hằng năm, ngành đều có kế hoạch kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp chế đo lường của các đơn vị; tổng hợp, đề nghị cấp phát và quản lý chặt chẽ việc cấp phát, sử dụng tem, dấu, giấy chứng nhận kiểm định theo đúng quy định. Định kỳ tổ chức tập huấn, quán triệt và in sao gửi các đơn vị các quy định mới của ngành để triển khai, áp dụng.
Thứ ba, công tác quản lý chất lượng: Đây là công tác quan trọng hàng đầu đối với hoạt động của ngành TC-ĐL-CL. Với phương châm “chất lượng là yếu tố sống còn của đơn vị”, công tác quản lý chất lượng sản phẩm được triển khai toàn diện trên 4 nội dung chính, đó là: Giám sát, nghiệm thu thường xuyên đối với các sản phẩm đã được sản xuất, sửa chữa loạt ổn định; kiểm tra, nghiệm thu đối với các sản phẩm sản xuất loạt “O” và sửa chữa lớn lần đầu; đánh giá chứng nhận hợp chuẩn và công bố SPQP hợp chuẩn; giám định chất lượng hàng hóa quốc phòng mua sắm, nhập khẩu.
Từ năm 2011, Đảng ủy Tổng cục đã ban hành Nghị quyết chuyên đề số 147-NQ/ĐU.CNQP về lãnh đạo ổn định và nâng cao chất lượng sản phẩm quốc phòng và triển khai liên tục cho đến nay. Định kỳ 5 năm 2 lần, Tổng cục tổ chức đoàn khảo sát chất lượng các SPQP do CNQP sản xuất, sửa chữa tại các đơn vị sử dụng. Từ kết quả khảo sát, Tổng cục triển khai rút kinh nghiệm và cải tiến kỹ thuật để nâng cao chất lượng sản phẩm; chủ động đề nghị Bộ Quốc phòng gia hạn thời gian nghiệm thu giao hàng để nâng cao chất lượng trước khi tổ chức sản xuất. Trong giai đoạn 2015- 2016, Tổng cục đã tổ chức nghiệm thu hàng trăm chủng loại sản phẩm đã và đang sản xuất loạt ổn định, gần 20 loại sản phẩm sản xuất loạt “O” và sửa chữa lớn lần đầu, đánh giá chứng nhận hợp chuẩn cho 10 loại sản phẩm và tổ chức giám định chất lượng cho hàng trăm thiết bị, vật tư, hàng hóa mua sắm, nhập khẩu...
Bên cạnh việc triển khai các nội dung công tác chuyên môn, công tác tham mưu, xây dựng ngành TC-ĐL-CL cũng thường xuyên được chú trọng. Trong đó, trọng tâm là việc quy hoạch đào tạo, bồi dưỡng, huấn luyện về chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công nhân viên làm công tác TC-ĐL-CL và định hướng phát triển ngành theo từng giai đoạn. Năm 2015, ngành TC-ĐL-CL Tổng cục đã tổ chức lớp tập huấn chuyên ngành cho 57 đồng chí; phối hợp với Cục TC-ĐL-CL Bộ Quốc phòng tổ chức 2 lớp đào tạo (lớp siêu âm không phá hủy và lớp dành cho cơ sở ĐL-CL được đề nghị công nhận mới). Chỉ đạo các đơn vị rà soát, báo cáo và tổng hợp danh sách cán bộ, công nhân viên ngành TC-ĐL-CL hiện có và nhu cầu đến năm 2020, từ đó lập kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng và xây dựng đội ngũ phục vụ ngành trong các năm tiếp theo.
Dây chuyền thiết bị hiện đại phục vụ sản xuất quốc phòng và kinh tế của Nhà máy Z121. Ảnh: NAM ANH
Trong thời gian tới, để tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và phát triển CNQP, ngành TC-ĐL-CL Tổng cục CNQP cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:
Một là, rà soát, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về công tác TC-ĐL-CL, đặc biệt là các quy chế, quy định về việc kiểm tra, kiểm soát chất lượng SPQP; hoàn thành xây dựng Kế hoạch tổng thể phát triển ngành đến năm 2020 và những năm tiếp theo; tham mưu cho Đảng ủy, Thủ trưởng Tổng cục định hướng cho các đơn vị về công tác đầu tư phát triển, nâng cao năng lực kiểm định PTĐ, thử nghiệm chất lượng VKTBKT cho các cơ sở ĐL-CL, phù hợp với định hướng phát triển CNQP, quy hoạch sản xuất các SPQP và kinh tế tại các cơ sở CNQP nòng cốt nhằm phát huy tốt hiệu quả đầu tư; chủ động phối hợp với Cục TC-ĐL-CL Bộ Quốc phòng tổ chức đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công nhân viên ngành TC-ĐL-CL.
Hai là, tiếp tục triển khai thực hiện các thông tư, quyết định của Bộ Quốc phòng, hướng dẫn của Cục TC-ĐL-CL và kế hoạch của Tổng cục về soát xét và chuyển đổi toàn bộ các tiêu chuẩn đã xây dựng sang tiêu chuẩn quốc gia TCVN/QS và tiêu chuẩn cơ sở TCQS/TCCNQP theo quy định; xây dựng tiêu chuẩn cho các sản phẩm mới đưa vào sản xuất có chất lượng ổn định.
Ba là, củng cố, duy trì pháp chế đo lường, nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của 24 cơ sở ĐL-CL đã được công nhận đạt chuẩn mực TCVN/QS 877:2014. Tổ chức xây dựng và đề nghị công nhận năng lực lần đầu cho một số cơ sở ĐL-CL mới (Phòng Kiểm tra chất lượng sản phẩm của Nhà máy Z189 và Tổng Công ty Sông Thu...). Tổ chức rà soát, bổ sung danh mục PTĐ, thiết bị thử nghiệm đánh giá chất lượng sản phẩm vào kế hoạch kiểm định, kiểm tra kỹ thuật và hiệu chuẩn định kỳ các cấp (đặc biệt là các PTĐ, thiết bị phi tiêu chuẩn của các dự án đầu tư, như: Dự án I, Dự án Dây chuyền sản xuất súng bộ binh, Dự án Công nghệ sản xuất ngòi đạn pháo...).
Bốn là, triển khai nghiêm túc Kế hoạch số 9200/KH-CNQP ngày 19/12/2016 về thực hiện kết luận của Đảng ủy Tổng cục về tiếp tục thực hiện Nghị quyết chuyên đề “Lãnh đạo ổn định và nâng cao chất lượng sản phẩm quốc phòng”. Thường xuyên theo dõi, nắm chắc tình hình chất lượng SPQP, các bán thành phẩm sản xuất tại các nhà máy. Tổ chức tốt việc kiểm tra, đánh giá, nghiệm thu các SPQP sản xuất, sửa chữa loạt ổn định, sản xuất loạt “O” và sửa chữa lớn lần đầu, đánh giá chứng nhận hợp chuẩn và công bố SPQP hợp chuẩn theo đúng quy định. Xây dựng kế hoạch và tổ chức tốt việc giám định hàng hóa mua sắm, nhập khẩu cho các dự án đầu tư, báo cáo kinh tế kỹ thuật và vật tư cho sản xuất quốc phòng tại các đơn vị.
Với sự chỉ đạo, hướng dẫn, giúp đỡ của Cục TC-ĐL-CL, Tổng cục Kỹ thuật và các cơ quan Bộ Quốc phòng, sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Đảng ủy, Thủ trưởng Tổng cục CNQP, cùng sự cố gắng, nỗ lực phấn đấu của toàn thể cán bộ, công nhân viên, tin tưởng rằng, ngành TC-ĐL-CL Tổng cục sẽ tiếp tục phát triển, góp phần nâng cao sức mạnh tổng hợp và khả năng sẵn sàng chiến đấu của các lực lượng vũ trang, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Thiếu tướng NGÔ VĂN GIAO
Phó Chủ nhiệm Tổng cục CNQP