VÀI NÉT VỀ SIÊU NGƯ LÔI HẠT NHÂN POSEIDON
Dự án chế tạo ngư lôi hạt nhân hiện đại Poseidon được Tổng thống Nga Putin chính thức đề cập đến trong Thông điệp Liên bang năm 2018 và năm 2019. Theo đó, loại siêu ngư lôi này đã vượt qua cuộc thử nghiệm tổng thể, sẵn sàng đưa vào biên chế Quân đội Nga trong thời gian tới.
Trong chương trình hiện đại hóa lực lượng vũ trang, Tổng thống Putin đã cho khôi phục lại nhiều dự án đầy tham vọng bị bỏ dở từ thời Liên Xô (trước đây), nhằm nâng cao tiềm lực răn đe của Nga trước Mỹ và phương Tây. Dự án chế tạo ngư lôi hạt nhân Poseidon được kế thừa từ Dự án chế tạo ngư lôi hạt nhân T-15 thời Liên Xô, với mục tiêu chế tạo loại siêu ngư lôi hạt nhân cỡ lớn tấn công các hải cảng và căn cứ ven biển của đối phương bằng cơ chế tạo ra các đợt sóng thần. Năm 2018, siêu ngư lôi hạt nhân chính thức được đặt tên là Poseidon - tên một vị thần của biển cả theo thần thoại Hy Lạp. Với tính năng kỹ - chiến thuật hiện đại và khả năng tác chiến vô cùng uy lực, Poseidon được nhiều tạp chí quân sự danh tiếng thế giới mệnh danh là ngư lôi “ngày tận thế”.
Hiện, các thông số kỹ thuật chuẩn của Poseidon vẫn chưa được Nga công bố chi tiết. Tuy nhiên, từ hình ảnh vệ tinh và các nguồn thông tin khác nhau, các nhà phân tích quân sự trên thế giới đã đưa ra những dự đoán về kích thước của siêu ngư lôi này như sau: đường kính 2m, chiều dài từ 20-24m, được cho là ngư lôi có kích thước lớn nhất thế giới từ trước đến nay. Hơn thế, Poseidon có các tính năng kỹ - chiến thuật cực kỳ hiện đại khiến nó trở thành loại vũ khí được cho là “vô đối” không chỉ trong hiện tại mà còn trong nhiều năm tới. Cụ thể, vận tốc tối đa của siêu ngư lôi hạt nhân có thể lên tới 185km/h, nhanh gấp 2,5 lần so với các ngư lôi nhanh nhất hiện nay của Mỹ. Poseidon có thể được trang bị cả đầu đạn thông thường hoặc đầu đạn hạt nhân. Phiên bản ban đầu được trang bị đầu đạn hạt nhân Cobalt-59 có sức công phá 2 megaton, tuy nhiên tùy vào nhiệm vụ, Poseidon có thể được lắp đặt đầu đạn có sức công phá lên tới 100 hoặc 200megaton. Cobalt-59 cho phép phân rã thành phóng xạ Cobalt-60 sau phản ứng nổ, gây nhiễm xạ cho khu vực mục tiêu trong một thời gian dài, đồng thời khuếch tán phóng xạ ra một khu vực rộng lớn. Siêu ngư lôi có tầm hoạt động khoảng 10.000km, có khả năng tác chiến trong vòng 100 giờ. Thậm chí, Poseidon được cho là có tầm hoạt động không giới hạn vì nó được trang bị động cơ thủy lực chạy bằng năng lượng hạt nhân. Lò phản ứng hạt nhân có công suất khoảng 8Mw, được làm mát bằng kim loại lỏng giúp tăng hiệu suất và giảm độ ồn khi hoạt động. Do đó, giới chuyên gia quân sự thế giới cho rằng, Poseidon có thể hoạt động xuyên Đại Tây Dương và Thái Bình Dương. Ngoài ra, độ ồn thấp khiến cho các loại máy dò thủy âm hiện đại nhất cũng khó có thể phát hiện ra Poseidon ở khoảng cách trên 3km.
Với tầm lặn sâu tới 1.000m, “vị thần biển cả” Poseidon đã vượt qua mọi giới hạn về tầm lặn sâu mà vẫn duy trì được các tính năng tác chiến ưu việt. Theo Bộ Quốc phòng Nga, ngư lôi Poseidon được tích hợp các công nghệ hiện đại nhất hiện nay, biến nó thành một cỗ máy chiến tranh có sức tàn phá như “ngày tận thế”. Mục tiêu chủ yếu mà Poseidon hướng tới gồm: các cảng biển, căn cứ và cơ sở ven biển, các cụm tàu tác chiến ngầm hoặc cụm tác chiến tàu sân bay, các đảo và thành phố ven biển... Tùy thuộc vào mục tiêu, Poseidon được lắp các đầu đạn từ 2 megaton cho đến 200 megaton để tạo ra mức hủy diệt cần thiết. Ngoài ra, Poseidon cũng có thể được sử dụng như một thiết bị thu thập tin tức tình báo cho tàu mẹ khi được phóng đi.
Poseidon có cơ chế tác chiến khác biệt hoàn toàn với nhiều loại vũ khí hạt nhân khác đang có trên thế giới. Các tên lửa hạt nhân chiến lược phổ biến hiện nay có cơ chế tác chiến theo hướng lan tỏa phóng xạ, bức xạ và sức ép xuống khu vực tác động bằng một vụ nổ hạt nhân trên không trung. Trong khi đó, Poseidon hoạt động theo cơ chế tạo ra một cơn sóng thần (có thể lên tới 400m) mang phóng xạ lan tỏa khắp khu vực cần tác động. Như vậy, Poseidon có tác động cả về động năng (tàn phá mục tiêu), đồng thời cũng làm phát tán phóng xạ và ô nhiễm phóng xạ trên diện rộng, khiến cho con người và sinh vật không thể sinh sống tại khu vực tác động trong nhiều năm, thậm chí là nhiều thập kỷ. Poseidon có hai phương thức tác chiến chủ yếu: Thứ nhất, tàu ngầm lớp K-139 Belgorod sẽ trực tiếp phóng Poseidon khi nhận lệnh tấn công các mục tiêu. Thứ hai, các ngư lôi Poseidon sẽ được bí mật bố trí tại khu vực mục tiêu hoặc khu vực gần mục tiêu, nằm “án binh bất động” tại đây và khi nhận lệnh tấn công sẽ phát nổ (nếu nằm trong mục tiêu) hoặc nhanh chóng kích hoạt động cơ tiếp cận để tấn công mục tiêu. Với cơ chế hủy diệt cả bằng động năng và ô nhiễm phóng xạ, Poseidon được cho là một loại vũ khí mang tính hủy diệt khủng khiếp. Theo các nguồn tin, một vụ tấn công của Poseidon có thể tạo ra sóng thần nhiễm xạ cao từ 400-500m, đủ khả năng xóa sổ mọi thứ vào sâu đất liền tới 1.500km. Hiện, siêu ngư lôi Poseidon đã hoàn tất các cuộc thử nghiệm cấp quốc gia và có thể sớm đưa vào biên chế chính thức trong Quân đội Nga.
Siêu ngư lôi hạt nhân Poseidon đang trong quá trình hoàn thiện. Ảnh: Internet
NHỮNG NHẬN ĐỊNH VỀ SIÊU NGƯ LÔI POSEIDON
Theo các nhà phân tích quân sự thế giới, mục tiêu của Nga khi nghiên cứu chế tạo ngư lôi hạt nhân “siêu khủng” Poseidon là muốn tạo ra một loại vũ khí hủy diệt không thể đánh chặn, tăng cường vị thế răn đe hạt nhân của nước này trước các đối thủ. Trong bối cảnh Nga liên tục bị Mỹ và NATO gây sức ép thông qua việc mở rộng hiện diện về phía Đông, áp sát biên giới, chính quyền Tổng thống Putin đã buộc phải có những điều chỉnh trong chiến lược quốc phòng, trong đó có các dự án đầy tham vọng trị giá tới 200 tỷ USD nhằm cải tổ toàn diện sức mạnh quân sự của Nga. Poseidon là một trong 5 loại vũ khí răn đe hàng đầu mà Quân độỉ Nga đang phát triển. Khi Poseidon được hoàn thiện và đưa vào trực chiến, Nga sẽ có trong tay 2 công cụ răn đe và trả đũa tự động trong trường hợp Nga bị tấn công.
Theo đánh giá của giới chuyên gia quân sự Mỹ, hiện nay, trên thế giới chưa từng có loại vũ khí nào như Poseidon. Do đó, các hệ thống phòng thủ hiện tại của Mỹ được cho là vô dụng trước phương án tác chiến của Poseidon, vì trong thời gian dài Mỹ chỉ chú tâm vào phòng thủ các tên lửa đạn đạo hạt nhân chiến lược. Tuy nhiên, Poseidon vẫn còn một số hạn chế, đó là: Thứ nhất, với tốc độ thiết kế tối đa 200km/h, Poseidon phải mất nhiều giờ, thậm chí nhiều ngày mới tiếp cận được các mục tiêu ở Mỹ, trong khi các tên lửa đạn đạo chỉ mất khoảng 30 phút là có thể tấn công vào mục tiêu. Thứ hai, nguyên lý tạo sóng thần như thiết kế của Nga chưa có kiểm nghiệm về mặt khoa học và thực tiễn, vì phần lớn năng lượng sẽ bị đáy đại dương hấp thụ, khó tạo ra được cao độ sóng thần như kỳ vọng. Thứ ba, thiết kế của Nga cơ bản đơn giản, chủ yếu phụ thuộc vào độ sâu để tồn tại, do đó theo các chuyên gia Hải quân Mỹ, có thể vô hiệu hóa sự xâm nhập của Poseidon bằng cách bố trí một lưới mìn cảm biến dày đặc dưới đáy biển để phát hiện và vô hiệu hóa trước khi chúng có thể tiếp cận mục tiêu.
MINH TÚ
(Theo tài liệu nước ngoài)