Chiến lược phát triển Công nghiệp quốc phòng Hàn Quốc

CÁC LĨNH VỰC ƯU TIÊN

Trước đây, Hàn Quốc chủ yếu nhập khẩu vũ khí, trang bị (VKTB), sản xuất phụ tùng, linh kiện theo giấy phép của Mỹ… Tuy nhiên, do đạt tốc độ phát triển kinh tế nhanh, tận dụng triệt để quan hệ đồng minh với Mỹ, ứng dụng hiệu quả thành tựu khoa học và công nghệ (KHCN), nhất là ưu tiên ứng dụng công nghệ mới vào sản xuất VKTB, ngành công nghiệp quốc phòng (CNQP) nước này đã nhanh chóng đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Từ những năm đầu thế kỷ XXI đến nay, Hàn Quốc chủ trương tăng mạnh ngân sách quốc phòng hằng năm lên 7,6% GDP để thực hiện kế hoạch cải cách quân đội và luôn đứng trong tốp các nước hàng đầu thế giới dành ngân sách phát triển khoa học quân sự, huấn luyện, sản xuất VKTB… Trong "Kế hoạch trung hạn quốc phòng 2021-2025", Hàn Quốc tăng cường nguồn lực chiến đấu, sức mạnh phòng thủ, đối phó với nguy cơ an ninh toàn diện và phát triển quốc phòng. Hiện nay, Hàn Quốc không chỉ tự đảm bảo được trên 70% nhu cầu VKTB cho quân đội, mà còn trở thành nước xuất khẩu VKTB đầy tiềm năng. Theo đánh giá, các loại VKTB do Hàn Quốc sản xuất không những tăng về số lượng, mà còn tốt về chất lượng, giá cả cạnh tranh.

Để thực hiện những mục tiêu này, Hàn Quốc xác định các lĩnh vực ưu tiên, đó là:

Phát triển công nghệ vũ trụ: Từ năm 2000 đến nay, Hàn Quốc đã nhiều lần phóng thành công tên lửa tầm cao; ký thỏa thuận hợp tác với Nga thực hiện dự án phóng vệ tinh lên vũ trụ; phát triển tên lửa mới; đào tạo và đưa con người lên vũ trụ... Năm 2005, Hàn Quốc công bố dự án "Space Korea" (Không gian Hàn Quốc) với mục tiêu đưa nước này trở thành cường quốc về công nghệ vũ trụ. Theo kế hoạch, năm 2025 sẽ đưa thiết bị thăm dò lên Mặt trăng và đến năm 2026 sẽ xây dựng hệ thống phóng tàu con thoi. Nếu mục tiêu năm 2026 thành công, sẽ tạo cơ sở cho Hàn Quốc hiện thực hóa giấc mơ hạ cánh xuống Mặt trăng vào năm 2030. Tuy nhiên, đến nay, tốc độ phát triển các thiết bị phóng vẫn còn nhiều hạn chế. Hiện, Hàn Quốc hợp tác với Nga chế tạo tên lửa đẩy cỡ nhỏ KSLV-I (một phần trong dự án "Space Korea"). Đây là tên lửa 2 chu trình, phần dưới (chu trình 1) sử dụng nhiên liệu lỏng, được chế tạo tại Nga, phần trên (chu trình 2) sử dụng nhiên liệu rắn và đã được chế tạo thành công tại Hàn Quốc. Các bộ phận quan trọng, như: hệ thống điều khiển, hệ thống an toàn bay, hệ thống điện tử... đều được thiết kế, chế tạo, lắp ráp bằng công nghệ trong nước. KSLV-I có trọng lượng 140 tấn, dài 33m, đường kính 2,9m, lực đẩy 170 tấn…

Phát triển vệ tinh: Hàn Quốc nghiên cứu phát triển vệ tinh từ những năm 1990, sau hàng chục năm so với Mỹ và Liên Xô trước đây. Vệ tinh thương mại đầu tiên Koreasat-1 phóng năm 1995, khi đó trên thế giới đã có 22 quốc gia sở hữu vệ tinh thương mại. Khoảng cách giữa Hàn Quốc và những quốc gia hàng đầu trong lĩnh vực vệ tinh được thu hẹp khi nước này triển khai dự án Arirang cuối thế kỷ XX thông qua việc phát triển các vệ tinh đa chức năng, với sự hợp tác giữa Bộ Khoa học và Công nghệ (MOST) và Viện Nghiên cứu Không gian Vũ trụ Hàn Quốc (KARI). Năm 1999, Hàn Quốc phóng vệ tinh Arirang 1 tại Mỹ; đến tháng 11/2005, tiếp tục phóng vệ tinh Arirang 2 tại Nga. So với Arirang 1, Arirang 2 được trang bị camera đa phổ (MSC) độ phân giải cao, do KARI và Công ty Elop (Israel) hợp tác sản xuất. MSC có thể chụp đồng thời nhiều hình ảnh của một khu vực, mỗi hình ảnh được chụp ở một dải phổ khác nhau. Ở độ cao 685km, MSC có thể xác định được các phương tiện giao thông di chuyển phía dưới là xe tải hay xe ca.

Hàn Quốc có kế hoạch nghiên cứu, ứng dụng các công nghệ vệ tinh để đưa nước này trở thành một trong những cường quốc không gian vũ trụ. Thực hiện kế hoạch trên, Hàn Quốc chủ trương tiếp tục tăng ngân sách quốc phòng để cải cách quân đội; hiện đại hóa, điện tử hóa quân sự, xây dựng lực lượng vũ trang có "trình độ thông tin, công nghệ cao"; nâng cao khả năng tác chiến độc lập; tăng cường mua sắm VKTB hiện đại mới, xây dựng hệ thông tin, tự động hóa chỉ huy; xây dựng một trung đoàn chiến tranh vũ trụ để kiểm soát các vệ tinh quân sự của đối phương; phát triển hệ thống cảnh báo tên lửa đạn đạo và tăng cường khả năng đối phó với các cuộc chiến tranh vũ trụ trong tương lai. Hàn Quốc cũng đang mở rộng và tăng chi phí cho lực lượng hải quân và không quân với hy vọng có thể đạt được khả năng tác chiến dài ngày ở những vùng xa và tại các vùng biển sâu nhờ hệ thống vệ tinh; mở rộng hợp tác quốc phòng, tích cực tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc…

Từ những năm đầu thế kỷ XXI đến nay, Hàn Quốc chủ trương tăng mạnh ngân sách quốc phòng hằng năm lên 7,6% GDP để thực hiện kế hoạch cải cách quân đội và luôn đứng trong tốp các nước hàng đầu thế giới dành ngân sách phát triển khoa học quân sự, sản xuất VKTB…

Nghiên cứu phát triển xe tăng, xe bọc thép hiện đại thế hệ mới: Quá trình sản xuất và hiện đại hóa xe thiết giáp K-21, xe tăng M-1, M-1A1 "Abrams"… của Mỹ đã giúp Hàn Quốc thu được nhiều kinh nghiệm để nghiên cứu, chế tạo các loại xe tăng chiến đấu (OBT) và xe thiết giáp (BBM) phù hợp với các yêu cầu của chiến tranh trong tương lai. Xe tăng K2 Black Panther (Báo đen) là loại xe tăng hiện đại thế hệ mới, do Cơ quan Nghiên cứu và phát triển Hàn Quốc (ADD) phối hợp cùng 20 công ty trong nước nghiên cứu trong 12 năm, hiện đã được đưa vào trang bị cho Quân đội. K2 được trang bị hệ thống điều khiển vũ khí kỹ thuật số, hệ thống bảo vệ chống nhiễm xạ hạt nhân, sinh học và hóa học; được trang bị pháo 120mm (tự động nạp đạn), súng máy 12,7mm, súng máy cặp đôi 7,62mm. Do được lắp đặt động cơ diesel 1.500 mã lực (giống MTU MT 883 của Đức) nên có thể đạt vận tốc 70km/giờ trên đường lớn, 50km/giờ trên địa hình bị chia cắt, có khả năng tăng tốc đến 32km/giờ trong thời gian 7 giây; vượt sông sâu 4,1m…

Đóng tàu sân bay: Chương trình đóng tàu sân bay của Hàn Quốc được khởi động từ năm 1990, bằng việc mua 2 tàu sân bay thanh lý của hạm đội Thái Bình Dương (Nga). Do nhiều nguyên nhân, chương trình này phải dừng lại, và việc đóng tàu sân bay mới của Hàn Quốc chính thức bắt đầu từ cuối năm 2002 do Công ty công nghiệp nặng Daewoo đảm nhiệm, tổng kinh phí ban đầu trên 950 tỷ won (khoảng 800 triệu USD) dùng đóng 2 tàu sân bay loại vừa; được hạ thủy vào tháng 7/2005. Đây là chiếc tàu sân bay hạng nhẹ LPX đầu tiên trong lịch sử Hải quân Hàn Quốc; dài 200m, rộng 32m, trọng tải 19.000 tấn, tốc độ cao nhất đạt 43 hải lý/giờ; biên chế 700 sĩ quan và thủy thủ. Tàu có thể chở hơn 10 chiếc trực thăng CH-60 và máy bay Lynx, 7 xe lội nước, 10 xe chở quân, 2 tàu đổ bộ đệm khí cao tốc và có hỏa lực đủ mạnh chi viện cho lực lượng hải quân đổ bộ. Tàu được trang bị hệ thống hóa C4ISR tiên tiến, radar với độ chính xác cao, hệ thống tên lửa phòng không mạnh. Đây là tàu sân bay kiểu chở quân và thiết bị đổ bộ lớn nhất hiện nay do một nước châu Á chế tạo. Hàn Quốc có kế hoạch tiếp tục đóng thêm tàu sân bay tương tự như tàu LPX. Các chuyên gia quân sự dự báo tới năm 2025, Hải quân Hàn Quốc sẽ có 3 lực lượng nòng cốt là: tàu khu trục thế hệ mới lớp Aegis trọng tải 7.000 tấn; tàu ngầm loại vừa lượng choán nước từ 3.500 - 4.000 tấn; tàu sân bay LPX trọng tải 19.000 tấn và xây dựng xong căn cứ hải quân tại đảo Jeju.

CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN

Theo kế hoạch, sau khi bảo đảm khả năng cung cấp toàn bộ vũ khí thông thường cho nhu cầu quốc phòng của mình, Hàn Quốc đẩy mạnh cải cách quốc phòng và phát triển CNQP, nhất là các hệ thống vũ khí tiên tiến, phấn đấu trở thành một trong 10 nước xuất khẩu vũ khí lớn nhất thế giới vào năm 2025; quyết tâm thực hiện kế hoạch phát triển ngành CNQP và hàng không vũ trụ. Đây là mục tiêu được đánh giá là khả thi, bởi hiện nay, Hàn Quốc có kết cấu hạ tầng công nghệ tiên tiến; đang trong giai đoạn thực hiện kế hoạch cải cách quân đội; hiện đại hóa, điện tử hóa quân sự, xây dựng lực lượng vũ trang có "trình độ thông tin, công nghệ cao", sẵn sàng đối phó với các mối đe dọa quân sự. Để làm được điều đó, Hàn Quốc đang tìm cách phát triển các công nghệ tiên tiến trong lĩnh vực thiết bị, công nghệ thông tin và hàng không vũ trụ cũng như kết hợp các công nghệ với nhau thông qua một loạt biện pháp chiến lược như: Tái cơ cấu, nâng cao năng lực CNQP và phát triển công nghệ lưỡng dụng; đẩy mạnh nghiên cứu phát triển công nghiệp hàng không - vũ trụ; phát triển công nghiệp chế tạo VKTB thông thường; tăng cường hợp tác, trao đổi công nghệ với Mỹ. Riêng trong lĩnh vực hợp tác, Chính phủ nước này coi liên minh Hàn - Mỹ là "trụ cột an ninh quốc gia", là nguồn cung cấp vũ khí lớn nhất cho nước này. Từ thời Chiến tranh Triều Tiên (những năm 1950), Hàn Quốc dựa chủ yếu vào Mỹ để mua VKTB và dịch vụ quốc phòng. Mỹ đã hỗ trợ chuyển giao công nghệ, kỹ thuật, các chương trình phối hợp sản xuất và viện trợ không hoàn lại cho Hàn Quốc. Hiện nay, sự hợp tác chuyển giao công nghệ quân sự với Mỹ vẫn là hướng ưu tiên của Hàn Quốc, trong đó tập trung vào các công nghệ chế tạo máy bay, tàu ngầm, tàu sân bay và công nghệ điện tử.

Từ một nước có nền CNQP chủ yếu dựa vào Mỹ, thông qua lựa chọn mô hình phát triển, kết hợp giữa thương mại và quốc phòng, hoàn thiện cơ sở pháp lý, tăng cường mở rộng hợp tác quốc tế, Hàn Quốc đã vươn lên làm chủ nhiều lĩnh vực quan trọng. Qua đó, đáp ứng tốt nhu cầu VKTB trong nước và mở rộng xuất khẩu; góp phần hiện thực hóa mục tiêu trở thành cường quốc quân sự hàng đầu thế giới trong tương lai không xa.

Đại tá LÊ VĂN THÀNH